كليدواژه :
نيتريك اكسيد , نيتريت و نيترات , نيتريك اكسايد سنتاز , سيستم هاي بيولوژيك
چكيده فارسي :
نيتريك اكسيد (Nitric Oxide: NO) يك مولكول پيام رسان ناپايدار است كه توسط سه ايزوفورم مختلف توليد مي شود و در طيف گسترده اي از فرآيندهاي فيزيولوژيك بدن نقش دارد. به عنوان مثال، در سيستم قلبي عروقي يك فاكتور شل كننده عروق بوده و در سيستم عصبي مركزي به عنوان يك نوروترانسميتر عمل مي كند. تنظيم هورمون هاي گنادوتروپين، بلوغ تخمك، تخمك گذاري، حركات لوله رحم، انقباضات رحم طي زايمان، ظرفيت يابي اسپرم، نعوظ و انزال از جمله عملكردهاي اين مولكول در سيستم تناسلي است. ترشح، جذب و تنظيم حركات دستگاه گوارش نيز تحت تاثير NO قرار مي گيرد.NO در تمامي مراحل التهاب نقشي عملكردي دارد و عضلات تحت تاثير غلظت NO ديناميك Ca+2 را تنظيم مي كنند. اين گاز در سيستم تنفسي نيز باعث شل شدن عروق و مجاري تنفسي مي شود و نيز رگ زايي (آنژيوژنز)، آپوپتوز، چرخه سلولي، تهاجم و متاستاز نيز تحت تاثير ترشح و غلظت NO قرار مي گيرند. در اين مقاله مروري، مطالعات مختلف مرتبط با NO و فرآيندهاي بيولوژيك از پايگاه هاي علمي medline، pubmed،sciencedirect و scopus گردآوري شده و پس از بررسي اوليه، مقالات منتخب وارد مطالعه شدند. NO مانند يك شمشير دولبه عمل كرده و عدم تعادل در ميزان آن منجر به حالت هاي پاتولوژيك مي شود. با توجه به نقش گسترده NO در سيستم هاي بيولوژيك بدن، مي توان از آن به عنوان يكي از اهداف درماني در بيماري هاي مختلف استفاده كرد. هدف از مقاله مروري حاضر بررسي اهميت و نقش NO در سيستم هاي بيولوژيك بدن و همچنين فرآيند هايي همچون التهاب، انعقاد خون، سرطان و متاستاز مي باشد.
چكيده لاتين :
Nitric oxide (NO) is known as an unstable signaling molecule that can be produced by three different NO
synthase (NOS) isoforms. It plays a vital role in a wide range of physiological processes in the body. For
instance, in cardiovascular system NO acts as a blood vessel relaxant, while in central nervous system
(CNS) it acts as a neurotransmitter. In reproductive system it regulates gonadotropin hormone, oocyte
maturation, ovulation, movement of fallopian tube, contraction of uterus during labor, capacitation of
sperm, erection, and ejaculation. It has been reported that NO regulates secretion, absorption and motility
of gastrointestinal system. It also plays a significant role in the whole process of inflammation and
dynamics of Ca+2 muscles are regulated by NO concentrations. This gas also relaxes the blood vessels and
airways of respiratory system. It regulates angiogenesis, apoptosis, cell cycle, invasion, and metastasis. In
this review article, several studies on NO and biological processes were investigated using PubMed,
Scopus, Science direct, and Web of Science. NO acts like a double-edged sword in physiology and
pathology of the biological systems. Due to the important role of NO in biological systems, it can be used
as a therapeutic goal in various diseases. The aim of this review article was to evaluate the importance and
role of NO in biological systems and related process including inflammation, blood clotting, cancer, and
metastasis.
