مطالعه بيناب نوري لامپ هاي روشنايي كم مصرف موجود در ايران و احتمال توليد راديكال هاي هيدروكسيل

Light Spectrum of Compact Fluorescent Lamps in Iranian Market and Possibility of Hydroxyl Radical Production

سابقه و هدف: عليرغم بهره گيري روزافزون از لامپ هاي كم مصرف، در خصوص وجود تابش فرابنفش در خروجي آنها نگراني هايي وجود دارد. در اين مطالعه خروجي لامپ هاي كم مصرف موجود در بازار ايران در محدوده هاي فروسرخ، مرئي و فرابنفش اندازه گيري و احتمال توليد راديكال هاي هيدروكسيل توسط تابش آنها مورد ارزيابي قرار گرفت. مواد و روش ها: بيناب و شدت نور 33 لامپ كم مصرف توسط اسپكترومتر و راديومترهاي مجهز به حسگرهاي فرابنفش، مرئي و فروسرخ ثبت شد. احتمال توليد راديكال هاي هيدروكسيل توسط سه لامپ كه بيش ترين شدت نشر فرابنفش را داشتند، بررسي و سيگنال فلوئوريمتري دزيمترهاي ترفتاليك اسيد ارزيابي شد. پارامترهايي نظير راندمان روشنايي، انتگرال بيناب و درصد خروجي لامپ ها در نواحي مختلف طيفي تعيين و مقايسه با منحني فتوپيك بينايي انسان انجام گرفت. يافته ها: در لامپ هاي با توان مشابه، شدت نور مرئي و فروسرخ تفاوت قابل ملاحظه اي نداشتند. در تابش فرابنفش شدت لامپ هاي كم مصرف آفتابي حدود 2 برابر لامپ هاي كم مصرف مهتابي بود كه در مقايسه با لامپ تنگستن از شدت بالاتري برخوردار مي باشند، درحالي كه تابش فروسرخ در لامپ هاي تنگستن تقريبا ده برابر لامپ هاي كم مصرف است. دزيمتري شيميايي نشان داد لامپ هاي ارائه شده در بازار مصرف توسط سه كارخانه سازنده، قابليت توليد راديكال هيدروكسيل را در فواصل نزديك و طي تابش هاي طولاني دارا مي باشند. استنتاج: تابش لامپ كم مصرف از فاصله بيش از يك متر ايمن است. اما در فواصل كم تر و زمان هاي طولاني، برخي از آن ها به دليل نشر تابش فرابنفش مي توانند به چشم و پوست آسيب وارد كنند. نظارت بر مشخصات لامپ هايي كه وارد بازار مي شوند، توصيه مي گردد.

Background and purpose: Despite growing use of energy-saving lamps or compact fluorescent lamps (CFLs), there are concerns about ultraviolet radiation in their output. In this study, the output of CFLs available in Iranian market in the range of infrared, visible, and ultraviolet were measured and the possibility of hydroxyl radical production by their radiation was evaluated. Materials and methods: The spectrum and light intensity of 33 CFLs were recorded by a spectrometer and radiometers equipped with special infrared, visible, and ultraviolet sensors. The possibility of hydroxyl radical production by three lamps with highest ultraviolet emission intensity was examined and fluorimetric signal of the terephthalic acid dosimeters was evaluated. Parameters such as luminescence efficiency, spectrum integral and the output percentage of lamps were determined in different areas of the spectrum and compared with photopeak curve of human vision. Results: In lamps with identical powers, there was no significant difference between the intensity of visible and infrared lights. In ultraviolet radiation, the intensity of daylight CFLs was twice as much as soft white CFLs, which had greater intensity compared to incandescent lights. The infrared intensity in incandescent lamps is ten times more than CFLs. The chemical dosimetry showed that lamps produced by three manufacturers were able to generate hydroxyl radicals in short distances and during long radiations. Conclusion: CFLs’ radiation is considered to be safe at more than one meter distance. However, at shorter distances and long exposures, some lamps may cause damage to eyes and skin due to ultraviolet radiation. Therefore, it is recommended to monitor specifications of CFLs released into the market.