معرفي رويكردي چند جانبه و نوين در ارزيابي سريع اثرات سلامت طرح هاي توسعه اي، مطالعه موردي طرح گردشگري - ورزشي سامان

Introduction of a New and Multilateral Approach in Rapid Health Impact Assessment of Development Projects: A Case Study of Saman Sport-Tourism Project

سابقه و هدف: ارزيابي اثرات سلامت به طور خاص به بررسي پيامدهاي مثبت و منفي اثرات توسعه بر سلامت جوامع انساني مي پردازد كه به تازگي در ايران مطرح شده است. از آن جا كه سلامت انسان در بردارنده طيف بسيار گسترده اي از عوامل است، لذا پيش بيني و برآورد اين اثرات نياز به ابزارهايي مناسب و كارآمد دارد.مواد و روش ها: در اين مطالعه موردي، پس از جمع آوري داده ها و تشكيل بانك اطلاعاتي از وضعيت بهداشت منطقه، اين مطالعه در سه گام اصلي شامل: گام اول، ارزيابي اپيدميولوژي و مخاطرات بهداشتي مهم ترين بيماري ها، گام دوم، ارزيابي اثرات سلامت پروژه به تفكيك ريز فعاليت ها و گام سوم، ارزيابي اثرات در اجزاء سه گانه سلامت، شامل سلامت فيزيكي، سلامت متا فيزيك و عوامل اقتصادي اجتماعي و فرهنگي انجام گرفت. اثرات مثبت و منفي پروژه ارزيابي گرديد و با تكيه بر نظرات متخصصان چند رشته اي، امتياز دهي و كمّي سازي شد.يافته ها: مطابق با امتيازات نهايي محاسبه شده، بيش ترين نگراني در ارتباط با توسعه پيشنهادي مربوط به بيماري هاي اسهالي، انگل هاي روده اي، ورم هاي ملتحمه و سالك بوده است. از سوي ديگر، پيش گيري و كاهش احتمال وقوع بيماري هاي ناشي از عدم آگاهي و چالش ورود افراد جديد به منطقه، نيازمند برنامه ريزي فرهنگي و اجتماعي وسيعي مي باشد.استنتاج: نتايج كمّي، دقيق، سريع و تكرار پذير حاصل از اجراي اين رويكرد چند جانبه ماتريسي، توانست در هر مرحله چندين اثر مثبت و منفي را پيش بيني نمايد، كه منجر به ارائه راهكارهاي مديريتي جامعي براي تخفيف اثرات منفي و ارتقاء كيفيت طرح پيشنهادي شده است. در نهايت اجراي طرح پيشنهادي مشروط بر انجام اقدامات اصلاحي و اجراي برنامه پايش سلامت، بلامانع برآورد گرديد.

Background and purpose: Health Impact Assessment (HIA) evaluates positive and negative consequences of development on human health, which is recently proposed in Iran. Human health involves a wide range of factors, therefore, predicting and estimation of their effects require convenient and efficient tools. Materials and methods: In this case study, data was collected and a database on regional health status was created. The research was then carried out in three main stages, including 1- assessment of the epidemiology of important diseases and health risks, 2- health impact assessment of the project via micro-activities, 3-assessment of impacts on three health components, including physical health, metaphysical health, and socio-economic and cultural factors. After assessing negative and positive effects, scoring was performed based on a multidisciplinary panel of experts. Results: According to the final scores calculated, most concerns were associated with diarrheal diseases, intestinal parasites, conjunctiva, and leishmaniasis. On the other hand, preventing and reducing the likelihood of illness due to lack of awareness and the challenge of new people in the region call for extensive cultural and social planning. Conclusion: Quantitative, accurate, rapid, and reliable results of multilateral approach matrix, were able to predict positive and negative effects, thereby leading to an integrated management solutions to mitigate the negative impacts and improving the quality of the project. Implementation of the project proposed was found to be non-problematic while carrying out corrective actions and authorized health monitoring program.