تحليلي بر عوامل موثر در ارتقاي سكونت گاههاي غير رسمي بر مبناي مولفه هاي مسكن حداقل بررسي تطبيقي كلان شهرهاي اهواز و تبريز

Analysis of the affecting factors on improvement at informal settlements based on least housing criteria (comparative study of Ahvaz and Tabriz metropolitans

فقر مسكن يكي از مشكلات كشورهاي در حال توسعه است كه اغلب به صورت اسكان غيررسمي جلوه مي كند. اينگونه سكونت گاهها، در واقع شكل بي ضابطه اي از تجمع مكاني گروه هاي كم درآمد در نقاط آسيب پذير شهر است كه به صورت كاملاً سازمان نيافته ايجاد مي شود. با توجه به اهميت مسكن به ويژه در سكونت گاههاي غير رسمي، هدف اين تحقيق دستيابي به سياست هايي در راستاي تأمين مؤلفه هاي مسكن حداقل مي باشد. روش تحقيق در پژوهش حاضر كاربردي با ماهيت توصيفي – تحليلي است كه براي جمع آوري اطلاعات از روش اسنادي – ميداني (پيمايشي) و براي تجزيه و تحليل داده ها از تحليل معادلات ساختاري استفاده شده است. جامعه ي آماري تحقيق مديران و كارشناسان مسائل شهري كلانشهر اهواز و تبريز مي باشد كه حجم نمونه به روش نمونه گيري تصادفي ساده 110 نفر براي هر كدام از كلانشهرها بدست آمده است. يافته هاي تحقيق حاكي از آن است كه مهمترين رويكردهاي تأمين مسكن حداقل در كلانشهر تبريز ارتقاي كيفيت سكونت و توانمندسازي بوده كه ضرايب حاصل براي اين رويكردها به ترتيب 0/93 و 0/79 ميباشد. همچنين در اين رويكردها بيشترين تأثيرگذاري مربوط به سياستهاي توانمندسازي اجتماع محلي، نوسازي و بازسازي به ترتيب با ضريب 0/93، 0/91 و 0/88 بوده است. در كلانشهر اهواز نيز مهمترين رويكردهاي تأمين مسكن حداقل توانمندسازي و مسكن اجتماعي و حمايتي بوده كه به ترتيب ضرايب حاصل براي آنها 0/88 و 0/81 ميباشد. همچنين بيشترين تأثيرگذاري در اين رويكردها مربوط به تأسيس صندوقهاي مختلف مسكن، مشاركت بخش غير دولتي در ساخت مسكن و توانمندسازي اجتماع محلي به ترتيب با ضريب 0/92، 0/89 و 0/83 است.

Housing poverty is one of the most prominent visions of developing countries characterized by informal settlements. Such settlements are, in fact, a form of indecisiveness for the unplanned accumulation of low-income groups at the most vulnerable parts of the city, which is created entirely in an unorganized manner. Regarding the importance of housing, especially in informal settlements, the purpose of the present study is to achieve policies aimed at providing housing components at a minimum level. The applied method in this research is descriptive-analytic. Data collection was done through a documentary-field survey method. Structural equation analysis has been used for data analysis. The statistical population of the research includes managers and experts of metropolises of Ahwaz and Tabriz. The sample size was obtained by simple random sampling comprises 110 people for each of the metropolitan cities. The research findings indicate that the most important approaches to providing minimum housing in Tabriz metropolitan area are improving the quality of housing and empowerment, with the coefficients of 0.93 and 0.79 respectively. Also, in these approaches, the most influences were local community empowerment, rehabilitation and reconstruction policies with a coefficient of 0.93, 0.91 and 0.88 respectively. In the city of Ahwaz, the most important approaches to minimum housing provision are empowerment and social and supportive housing with coefficients of 0.88 and 0.81 respectively. Also, the most influential approaches are the establishment of various housing funds, the participation of the nongovernmental sector in housing construction and the empowerment of the local community with coefficients of 0.92, 0.89 and 0.83, respectively.