پديد آورندگان :
اميدي، محمود دانشگاه شاهد تهران , ميرزامحمدي، محمدحسن دانشگاه شاهد تهران - گروه علوم تربيتي , فراقي، قادر دانشگاه شاهد تهران
كليدواژه :
تربيت اخلاقي , اهداف , روسو , آيت الله جوادي آملي
چكيده فارسي :
اخلاق و تربيت اخلاقي در عصر حاضر از بنيادي ترين موضوع بشري ست كه همواره مورد توجه انديشمندان و صاحبنظران مختلف در اقصا نقاط جهان بوده است. از اين رو، پژوهش حاضر با هدف بررسي مقايسه اي اهداف تربيت اخلاقي از ديدگاه روسو و آيت الله جوادي آملي انجام شده است. روش تحقيق اين پژوهش تحليل تطبيقي مي باشد. يافته هاي پژوهش حكايت از آن دارد كه هدف غايي تربيت اخلاقي در نظام طبيعت گرايانه [1] روسو تبعيت انسان از طبيعت و در نظام وحياني آيت الله جوادي آملي تقرب انسان به سوي خدا مي باشد. روسو براي نيل به چنين غايتي محافظت از نفس، تواضع و اعتدال، تحقق آزادي، نوع دوستي و دگرخواهي و آيت الله جوادي نيز شناخت خالق، شناخت خود، فطرت جويي، تواضع و اعتدال، كرامت مداري، تحقق آزادي، نوع دوستي و دگرخواهي را به عنوان اهداف واسطه اي معرفي نموده اند. وجوه اشتراك خاصي بين اهداف ترسيم شده هر دو انديشمند وجود دارد كه از مهمترين آن توجه ويژه هر دو انديشمند به تربيت اخلاقي است. ولي از مهمترين وجوه اختلاف دو صاحب نظر اين است كه، روسو دستيابي به اهداف اخلاقي را در دوري از جامعه مي داند، در حالي كه از نظر استاد جوادي آملي دست يابي به چنين مقاصدي در درون جامعه محقق مي شود. همچنين محوريت طبيعت از يك سو و خداوند متعال از سوي ديگر از مهم ترين تضادهاي ماهوي و سرچشمه هاي معرفتي اهداف تربيت اخلاقي در دو ديدگاه است كه جهت دهي زيست اخلاقي آدمي را از ابتدا تا انتها بر عهده دارد.
[1]. طبيعتگرايي (Naturalisme) يا فلسفه اصالت طبيعت از جمله فلسفه هاي محض قديمي است كه طبيعت را تنها واقعيت مي پندارد و تقريبا به غير آن معتقد نيست. به عبارت ديگر، به نظر پيروان اين سيستم فكري آنچه واقعيت دارد، همان «طبيعت» است آنچنان كه حواس ما در مييابند. هيچ گونه علت و قدرت فراسوي طبيعي بر جهان حكومت نمي كند بلكه جهان، قائم به ذات است، توضيح آن در خودش است، اداره اش به عهده خودش مي باشد، و خود، راهنما و رهبر خويشتن است. طبيعت گرايي نظام فكري كساني است كه همه علل غايي را در طبيعت مي يابند. طبيعت گرايي، كه ساده ترين و روشن ترين فلسفه هاي محض است، واقعيت و طبيعت را يكي يا مترادف مي داند، و آدمي را فرزند طبيعت مي پندارد نه جامعه (شعاري نژاد، 420:1383).
چكيده لاتين :
Morality and ethical research method of this study is comparative analysis. The findings of the research indicate that the ultimate goal of moral education in Rousseau's naturalistic system is human obedience to nature, and in Ayatullah Javadi Amoli's revelation-based system is man's rapprochement with God. In order to achieve such an aim, Rousseau recognized self-care, temperance, humility, the realization of freedom and altruism as intermediate goals, and Ayatollah Javadi recognizes God-knowledge, self-knowledge, Fitrah-seeking, humility and moderation, dignity, the education in the present age are the most fundamental human issues that have always been of interest to thinkers and scholars from all over the world. Therefore, the present study aims to compare the goals of ethical education from the perspective of Rousseau and Ayatollah Javadi Amoli. The realization of freedom, and altruism as intermediate goals. There are shared aspects in the goals introduced by the two thinkers, one of the most important of which is the special attention to moral education. But the most important matter of disagreement between the two is that Rousseau considers staying away from society is the way to achieve ethical goals, while according to Professor Javadi Amoli, achievement of such goals should be come about within the society. Also, the centrality of nature on the one hand, and Allah Almighty, on the other hand, is one of the most important differences between them and epistemic sources of moral education goals in two perspectives that manages the ethical orientation of man from beginning to end.
