پديد آورندگان :
شكي، فاطمه دانشگاه علوم پزشكي مازندران - دانشكده داروسازي - گروه سم شناسي داروشناسي , شكرزاده، محمد دانشگاه علوم پزشكي مازندران - دانشكده داروسازي - گروه سم شناسي داروشناسي , تصديقي، اميرمحمد دانشگاه علوم پزشكي مازندران - دانشكده داروسازي , مدانلو، منا دانشگاه علوم پزشكي مازندران - دانشكده داروسازي
كليدواژه :
مس و نانوذرات , سميت ژنتيكي , ميكرونوكلئوس , استرس اكسيداتيو
چكيده فارسي :
سابقه و هدف: مس، يك عنصر ضروري مي باشد كه در بسياري از صنايع كاربرد دارد. نانوذرات اكسيد مس هم در محصولات مختلف مراقبت از پوست، افزودني در لوبريكانت ها، روغن ها، پليمر، پوشاننده هاي فلزي، پلاستيك، جوهرها و. . . مورد استفاده قرار مي گيرند. مطالعات قبلي نشان داده اند كه هم سولفات مس و هم نانوذرات اكسيد مس توانايي القاي سميت ژنتيكي سلول ها و آسيب به DNA سلولي را دارند. لذا در اين مطالعه به بررسي و مقايسه سميت ژنتيكي نانوذرات مس و سولفات مس و هم چنين بررسي استرس اكسيداتيو به عنوان مكانيسم سميت مي پردازيم. مواد و روش ها: در اين مطالعه تجربي، نمونه خوني از داوطلبان سالم گرفته شد و بعد از جداسازي لنفوسيت ها، به 10 گروه شامل كنترل، سيس پلاتين (12 ميكرومولار)، غلظت هاي مختلف سولفات مس (10، 25، 50 و 100 نانومولار) و نانوذرات مس (10، 25، 50 و 100 نانومولار) تقسيم شدند. بعد از 24 ساعت انكوباسيون، ژنوتوكسيستي با تست ميكرونوكلئوس و هم چنين ماركرهاي استرس اكسيداتيو شامل ليپيد پراكسيداسيون و گلوتاتيون ارزيابي شدند. يافته ها: انكوبه كردن نمونه هاي خوني با مس و نانوذرات مس موجب افزايش تعداد ريزهسته در لنفوسيت ها شد. تعداد ريزهسته ايجاد شده در غلظت هاي برابر در فرم نانو مس بيش تر از فرم مس آن مي باشد. هم چنين در گروه دريافت كننده مس و نانو مس، ماركر استرس اكسيداتيو (ليپيد پراكسيداسيون) به طور معناداري افزايش و ميزان گلوتاتيون كاهش يافت. استنتاج: در مجموع، مطالعه ما سميت ژنتيكي بيش تر نانو مس را نسبت به مس نشان داد. هم چنين استرس اكسداتيو در ژنوتوكسيستي هر دو فرم نانو مس و مس نقش دارند.
چكيده لاتين :
Background and purpose: Copper is a trace element that is used in various industries. Copper
nano-particles are being used in different skin care products, lubricants, oils, polymers, metal covers,
plastics, inks, etc. Previous studies have shown that both copper sulfate and copper nano-particles can
induce cellular genotoxicity and DNA damage. So, this study aimed at evaluating and comparing
genotoxicity in copper nanoparticles and copper sulphate. Assessment of oxidative stress as a mechanism
of toxicity was also done.
Materials and methods: In this experimental study, blood samples were taken from healthy
donors and lymphocytes were separated. Then, lymphocytes were divided into ten groups including
control, cisplatin (12μM), different concentrations of copper sulphate (10, 25, 50, 100 nM), and copper
nano-particles (10, 25, 50,100 nM). After 24 h incubation, genotoxicity was investigated by micronucleus
and also oxidative stress markers including lipid peroxidation and glutathione.
Results: Incubation of blood samples with copper sulfate and nano oxide copper increased the
number of micronucleus in lymphocyte. In similar concentration, this increase was higher in nanoparticles
group compared with that of the copper sulphate. Also, in both groups receiving copper sulfate and nano
oxide copper, lipid peroxidation marker (MDA) and glutathione oxidation increased significantly (p<0.05).
Conclusion: The genotoxicity of copper nanoparticles was found to be higher than that of the
copper sulphate. Also, oxidative stress plays a role in genotoxicity of copper sulphate and nano-particles.
