كاربرد تئوري رفتار برنامه ريزي شده در پيش بيني عوامل مؤثر بر رفتار تغذيه اي مرتبط با بيماري هاي قلبي عروقي در رابطين بهداشتي كرمان

Application of Planned Behavior Theory in Predicting Factors Influencing Nutritional Behaviors Related to Cardiovascular Diseases among Health Volunteers in Kerman

زمينه و هدف: بيماريهاي قلبي عروقي عمده ترين عامل ناتواني و مرگ در جهان مي باشند. عادات غذايي نامناسب از عوامل خطر اصلي بيماري هاي قلبي عروقي هستند. مطالعه حاضر با هدف كاربرد تئوري رفتار برنامه ريزي شده در پيش بيني عوامل موثر بر رفتار تغذيه اي مرتبط با بيماري هاي قلبي عروقي در رابطين بهداشتي انجام شد. روش كار: اين پژوهش يك مطالعه توصيفي- تحليلي از نوع مقطعي بود. كليه رابطين بهداشتي زن فعال كه 128 نفر بودند به روش سرشماري وارد مطالعه شدند. داده ها با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته مشتمل بر اطلاعات دموگرافيك و سازه هاي تئوري رفتار برنامه ريزي شده (نگرش، هنجار ذهني، كنترل رفتاري درك شده، قصد و رفتار تغذيه اي) جمع آوري گرديده و در نرم افزار SPSS-21 و با استفاده از آزمون هاي توصيفي، همبستگي پيرسون و آناليز رگرسيون خطي مورد تجزيه و تحليل قرار گرفتند. يافته ها: ميانگين سني نمونه ها 1/01±39/17 سال و ميانگين نمايه توده بدني 4/69kg/m2±26/38 بود. همبستگي مثبت و مستقيمي بين كليه سازه ها مشاهده شد. سازه هاي نگرش، هنجار ذهني، كنترل رفتاري درك شده و قصد 37 درصد رفتار را پيش بيني كردند. نقش قصد در پيش بيني رفتار بيشتر از ساير سازه ها بود (0/409=β) و كنترل رفتاري درك شده (0/228=β) قوي ترين سازه مرتبط با قصد شناخته شد. نتيجه گيري:كنترل رفتاري درك شده پيش بيني كننده قوي براي قصد ورفتار تغذيه اي بود، لذا انتطار مي رود براي بهبود رفتار تغذيه اي مداخلات آموزشي بر اساس اين سازه طراحي گردد.

Background & objective: Cardiovascular diseases (CVD) are the main cause of mortality and disability in the world. Incorrect food habits are the most important risk factors for CVD. The aim of this study was to determine the predictors of nutritional behaviors related to cardiovascular diseases based on the theory of planned behavior among health volunteers. Methods: This research was a descriptive-analytical and cross-sectional study. The sample was determined based on census and all the 128 active female health volunteers were participated in the study. Data were collected by a researcher made questionnaire that includes demographic variables and the theory of planned behavior constructs (attitude, subjective norms, perceived behavioral control, intention and nutritional behavior). Data analysis was done using descriptive statistics, correlation coefficient and linear regression using SPSS 21. Results: The average age of participants was 39.17±1.01 years and the mean BMI was 26.38±4.69 kg/m2.There was a positive (direct) correlation between TPB constructs. Attitude, subjective norms, perceived behavioral control and intention predicted 37% of the variance for nutritional behaviors. Intention was a significant predictor of nutritional behavior (β=0.409) and perceived behavioral control was the strongest predictor for intention (β=0.228). Conclusion: Perceived behavioral control was a strong predictor for intention and nutritional behavior, therefore, it is recommended to plan interventions according to this factor to improve nutritional behavior.