بررسي وضعيت آلودگي درختان صنوبر اطراف كارخانه سرب و روي زنجان با استفاده از دواير ساليانه (Populous nigra)

يكي از جديدترين راه ها جهت تعيين مقدار و نوع بسياري از آلاينده هاي محيطي استفاده از زيست رديابي طبيعي است. در مناطق معتدله هر ساله يك لايه چوب به درختاضافه مي شود كه در آن شرايط رويشگاهي همان سال ضبط شده و گزينه خوبي براي زيست رديابي در طول زمان هستند. لذا در اين تحقيق سعي شده است كه از درخت صنوبر كه به فراواني در اطراف كارخانه سرب و روي زنجان كشت مي شود به عنوان زيست ردياب استفاده كرده و روند آلودگي خاك اطراف را نشان دهيم. به همين منظور 2 درخت از فواصل 5و 10 كيلومتري كارخانه سرب و روي زنجان تهيه شد.ضمنا"از خاكهاي مجاور هر درخت هم نمونه برداري انجام گرفت. در نمونه هاي چوبدواير ساليانه سن يابي و از هم جداشدند. غلظت سرب و روي درهريك از دواير ساليانه و نمونه هاي خاك تعيين شد. نتايج حاصل نشان داد كه ميزان آلودگي هم در نمونه هاي خاك و هم در نمونه هاي چوب در نزديك كارخانه بالاتر از نمونه ديگر بود. ميزان سرب وروي در دواير ساليانه درخت صنوبر در هر دو نمونه از سال 1370 تا 1389 روند افزايشي نشان داد ولي اين افزايش در درختي كه به كارخانه نزديكتر بود چشمگير تر 0 نشان / بود. در ضمن آناليزهاي ماري همبستگي معني داري را بين ميزان سرب وروي و سالهاي مورد مطالعه در سطح 01 داد. اين يافته نشان مي دهد كه ميزان سرب و روي خاك و در نتيجه ميزان سرب و روي در گياه مورد مطالعه هر ساله،افزايش داشته است. ضمنا" بحث حركت آلاينده ها بين دواير هم باتوجه به نتايج آماري (خود همبستگي) نفي مي شود چون مقدار همبستگي در وقفه هاي مطالعه شده از لحاظ آماري معني دار نمي باشد.بنابراين مي توان نتيجه گرفت كه صنوبر را مي توان به عنوان زيست ردياب براي خاكهاي آلوده به سرب و روي در منطقه مورد مطالعه استفاده كرد.