پديد آورندگان :
محمدي گلنگش، محسن دانشگاه گيلان - دانشكده منابع طبيعي - گروه علوم و مهندسي محيط زيست , قاسمي ذوالپيراني، رضوان دانشگاه گيلان , نعيمي جوبني، محمد دانشگاه علوم پزشكي گيلان - دانشكده بهداشت
چكيده فارسي :
زمينه و هدف: امروزه، جاده ها به عنوان يكي از مكان هاي شناخته شده براي انتشار آلودگي به شمار مي روند و خودروها عموماً يكي از منابع اصلي توليد آلاينده هاي فلزات سنگين در خاك هاي كنار جاده اي شناخته شده اند. از اين رو، هدف از انجام اين تحقيق، تعيين آلودگي فلزات سنگين در خاك هاي سطحي اطراف آزادراه رشت - قزوين بود.
روش بررسي: تعداد 30 نمونه از خاك سطحي از عمق 0 الي 20 سانتيمتر در سه فاصله (5-0، 15-5 و 30-15 متر) جمع آوري شدند. غلظت عناصر سنگين در نمونه هاي آماده شده با استفاده از دستگاه ICP-OES قرائت گرديد. شاخص پتانسيل خطر اكولوژيكي براي ارزيابي سطح خطر زيستي فلزات در خاك محاسبه شد.
يافته ها: ميانگين غلظت فلزات سنگين Zn، V، Cr، Pb، Cu، Co، Ni به ترتيب 89 /48، 63 /46، 76 /23، 05 /20، 47 /18، 11 /11 و 48 /9 (mg/kg) بدست آمد. نتايج شاخص پتانسيل خطر اكولوژيكي نشان دهنده خطر كم اكولوژيكي و خطر كم زيستي بود.
نتيجه گيري: فعاليت هاي كشاورزي، شرايط اقليمي و تغييرات عبور و مرور خودروها از عوامل مهم و تاثيرگذار بر تجمع غلظت فلزات سنگين در خاك هاي سطحي كنار جاده اي منطقه مورد مطالعه مي باشند. به منظور توجه به سلامت غذايي و بهداشت عمومي، پيشنهاد مي شود تا مطالعه فلزات سنگين در محصولات كشاورزي و كيفيت آب رودخانه هاي منطقه به طور جامع انجام شود.
چكيده لاتين :
Background & objectives: Heavy metals are one of the main factors in pollution of soils around roads and highways. This pollution is a serious environmental problem worldwide. The metals are released by different ways, such as wear and corrosion of various parts of the vehicle and tires, as well as combustion. These products could contaminate roadside topsoil. Thus, the purpose of this research is to determine the contamination of roadside soil by heavy metals in the Rasht-Qazvin Freeway.
Methods: The 30 soil samples from 0-20 cm depth at three distances (0-5, 5-15 and 15-30 m) of roadsides were collected. Concentration of heavy metals in samples was measured using ICP-OES. The Ecological Risk Index was calculated for assessing the biological hazard level of metals in the soil.
Results: Mean concentration of Zn, V, Cr, Pb, Cu, Co and Ni were 48.89, 46.63, 23.76, 20.05, 18.47, 11.11 and 9.48 mg kg-1, respectively. The results of potential ecological risk index showed that study area were of low ecological and biological risk.
Conclusion: Agricultural activities, climate conditions and vehicles traffic changes in the study area are important factors influencing the accumulation of heavy metals in the roadside topsoil. In order to pay attention to public health and food safety, it is suggested to evaulate concentration of heavy metals in agricultural products and rivers water in the study area.
