بررسي فون و زيستگاه‫ هاي لاروي پشه ‫ها (دوبالان: كوليسيده ‫ها) در شمال غرب ايران

Fauna and Larval Habitat Characteristics of Mosquitoes (Diptera: Culicidae) in Ardabil Province, Northwestern Iran

زمينه و هدف: بيماري ‫هاي مهمي از جمله مالاريا، وست نايل، تب زرد، تب دانگ، تب دره ريفت، سند بيز و دايروفيلاريا توسط پشه ها منتقل مي‫ شوند. بيماري ويروسي سند بيز و وست نايل از قسمت ‫هاي مختلفي در شمال ايران گزارش شده است. هدف از اين مطالعه تعيين فون پشه‫ هاي كوليسيده و پراكندگي آنها در مناطق مختلف استان اردبيل مي‫ باشد. روش كار: اين مطالعه بصورت تحليلي- مقطعي در سال 1395 اجرا گرديد. تعداد 33 منطقه بصورت تصادفي از 10 شهرستان انتخاب گرديد و در طول فصل فعاليت پشه ها در منطقه 2 نوبت در هر ماه اقدام به جمع آوري نمونه هاي لاروي گرديد و اسلايد ميكروسكوپي تهيه و به كمك منابع و كليدهاي شناسايي معتبر تشخيص داده شدند. يافته ها: تعداد 2087 لارو در طول مطالعه از 33 منطقه مختلف در استان جمع آوري گرديد كه 13 گونه از 4 جنس (آنوفل، كولكس، آادس و كوليستا) بودند. بيشترين جنس (82%) مربوط به كولكس ها و كمترين جنس (2/43%) آادس‫ها بودند كه گونه آ. فلاويسنس براي اولين بار از استان اردبيل گزارش مي‫ گردد. نتيجه گيري: اكثر گونه هاي صيد شده در اين مطالعه متعلق به جنس كولكس بودند كه گونه كولكس پيپينس هم با 59 درصد گونه غالب استان اردبيل معرفي گرديد.

Background & objectives: Mosquitoes transmit the important diseases such as Malaria, West Nail, Yellow Fever, Dengue fever, Rift Valley Fever, Sand Biz and Dirofilariasis. Sand Biz and Dirofilariasis disease were reported from North regions of Iran. The aim of this study was the determination of fauna and distribution of culicidae family larvae in Ardabil province. Methods: This cross-sectional study was conducted in the year 2016. Thirty-thrre areas were randomly selected from 10 counties. Larvae samples were collected during the seasonal activity of mosquitoes 2 times per month. After the collection of mosquitos, microscopic slides were prepared and identified using valid keys. Results: In total, 2087 larvae were collected from 33 different areas that included 13 species from 4 genus (Anopheles, Aedes, Culex and Culiseta). Most observed genus were Culex (82%) and the lowest genus were Aedes (2.43%). In this study, Ae.flavisence was reported for first time in the Ardabil province. Conclusion: The Culex genus was the most common larva collected in this study and Culex Pippins with 59% was the dominant species of Ardabil province.