بررسي مولفه هاي تحول نظام سلامت در برنامه درسي علوم تجربي دوره ابتدايي با تكنيك آنتروپي شانون

Review of the Health System Development Components in the Science Curriculum in Primary Schools: Shannon's Entropy Technique

زمينه و هدف: يكي از اسناد هدايت كننده در عرصه برنامه ­ريزي سلامت كشور سند تحول نظام سلامت مي ‫باشد كه تا سال 1404 هدايت‫ كننده فعاليت­ هاي حوزه سلامت كشور خواهد بود. آموزش و پرورش و آموزش سلامت از جمله حوزه ­هاي مهمي است كه در تحول نظام سلامت به آن توجه شده است. در همين راستا هدف از انجام مطالعه حاضر، تحليل محتواي كتاب­ هاي علوم تجربي دوره ابتدايي بر اساس مولفه­ هاي مرتبط با آموزش در سند تحول نظام سلامت بود تا ميزان توجه و پرداختن به اين مولفه ­ها در كتب درسي دوره ابتدايي مشخص گردد. روش كار: نوع مطالعه توصيفي و روش مورد استفاده تحليل محتوا با بهره­ گيري از تكنيك آنتروپي شانون بود. در اين تكنيك ابتدا فراواني هر مولفه در محتواي مورد نظر تعيين مي گردد، سپس فراواني­ ها به داده ­هاي بهنجار تبديل شده و بر اساس آن بار اطلاعاتي و ضرايب اهميت براي هريك از شاخص ­ها و مولفه ­هاي سلامت، حوادث، پيشگيري ، تغذيه و شاخص­ هاي آن­ها محاسبه مي ­گردد. يافته­ ها: ضريب اهميت به­ دست آمده براي مولفه سلامت تغذيه (0/308) بيش از ساير مولفه­ها بود و مولفه پيشگيري داراي كمترين مقدار ضريب اهميت بود (0/114). در ميان شاخص­ها نيز پس از شاخص سلامت تغذيه (0/191)، شاخص سلامت جسماني (0/189) داراي بيشترين ضريب اهميت بود و ضريب اهميت به دست آمده براي شاخص پيشگيري از رفتارهاي پرخطر معادل صفر محاسبه شد. نتيجه­ گيري: نتايج مطالعه حاضر نشان داد كه در ميان كليه صفحات كتاب­ هاي علوم تجربي دوره ابتدايي به مولفه­ ها­ي سلامت تغذيه و سلامت (جسماني، خانواده، رواني و محيط) بيش از سايرين و به مولفه پيشگيري بسيار اندك پرداخته شده است. بر همين اساس در راستاي تحقق اهداف پيش بيني شده در سند تحول نظام سلامت كشور، و با توجه به اهميت مولفه­ هاي مذكور در ارتقاي سطح سلامت كشور، ضروري است در محتواهاي آموزشي اعم از كتاب­ هاي درسي و غيردرسي، به مولفه­ هاي مذكور پرداخته شده و به طور جدي و اساسي مورد توجه قرار گيرد.

Background & objectives: The Health System Development document is one of the leading documents in the field of health planning that will guide the activities of country's health care until 1404. Health education is among the important areas that are considered in the development of the health system. This study aimed to analyze the content of the science books of the elementary schools based on the components related to education in the documents of health system development. It will help to determine the level of attention to these components in elementary textbooks. Methods: This descriptive study was performed by content analysis method using Shannon entropy technique. In this technique, first, the frequency of each component was determined in the desired content. In the second step, the frequencies converted into normal data and frequency and importance coefficient were calculated for each of the indicators and components including health, accidents, prevention and nutrition. Results: The importance coefficient for nutritional health component (0.308) was more than other components and preventive component had the least value of importance coefficient (0.114). Among the other indicators, the nutritional health (0.191), physical health had the highest importance coefficient (0.189) while the importance coefficient for the prevention of high-risk behavior was computed zero. Conclusion: The results of this study showed that among all the pages of the experimental sciences books, the elementary school has focused on the components of nutrition and health (physical, family, psychological, and environment) more than others. Preventive component had the lowest attention.