سنجش رابطه تعادل بين نقش‌هاي خانوادگي و شغلي و كيفيت زندگي زنان شاغل در آموزش و پرورش شهر سنندج

Investigating the relationship between work-family balance and quality of life of women working in the department of education of sanandaj

در سال‌هاي اخير دگرگوني‌‌هاي بنيادي و اساسي در وضعيت زنان به وقوع پيوسته و منجر به تحولاتي در زمينه چندگانگي نقش‌ و جايگاه اجتماعي آنان در بخش‌‌هايي ‌از جامعه‌ شده است‌. برخي از پژوهشگران بر آن‌‌اند كه نقش‌‌‌هاي چندگانه اجتماعي‌‌، شغلي و خانوادگي ‌ منابع گوناگوني هستند كه منافع متعددي را در اختيار افراد قرار مي ‌ ‌دهد و پاداش‌ها ‌ و امتيازت متعددي را به همراه آورده بر كيفيت زندگي ‌ زنان ‌‌ مي‌افزايند‌. اين پژوهش با بهره‌گيري از مباني نظري تئوري كنش متقابل نمادي و با توجه به ديدگاه ماركز در زمينه تعادل نقش‌‌، به سنجش رابطه بين اين متغير و كيفيت زندگي زنان پرداخته است‌. جامعه آماري اين بررسي متشكل از ‌ زنان شاغل‌‌، متأهل‌‌، داراي فرزند و ساكن در شهر سنندج است و حجم نمونه‌‌، 290 نفر از زنان شاغل در آموزش و پرورش شهر سنندج را دربرمي‌گيرد كه به روش نمونه‌گيري تصادفي سهميه ‌ اي انتخاب شده‌اند‌. بر اساس يافته‌هاي تحقيق، زنان با ازدواج‌‌ نه‌چندان زود هنگام خود (ميانگين سن ازدواج 24/36) از فرصت‌هاي تحصيلي و شغلي خود به ‌ خوبي بهره برده و همراه همسرانشان‌‌، سرمايه‌‌‌هاي فرهنگي مطلوبي دارند و اين امر به برقراري توازن بين نقش‌هاي خانوادگي و شغلي آنها كمك بسزايي كرده است‌. يافته‌‌‌ها نشان ‌‌ مي‌دهد بين ميزان تعادل در نقش‌‌‌هاي شغلي و خانوادگي و كيفيت زندگي زنان ارتباط معناداري وجود دارد‌. يافته‌‌‌هاي حاصل از رگرسيون ‌ چندگانه نيز حاكي از آن است كه متغير‌هاي ميزان تحصيلات همسر و تعادل نقش‌‌، 36 درصد از واريانس متغير كيفيت زندگي زنان را تبيين ‌‌ مي‌كنند‌. با توجه به رابطه تحصيلات همسران و كيفيت زندگي زنان‌‌، ‌‌ مي‌ توان دريافت زندگي زنان ايراني تا حدود زيادي تحت تأثير نگرش و رفتار‌هاي شوهرانشان در خانواده است كه معمولاً شرايط دست‌يابي به فرصت‌‌‌هاي پيشرفت از طريق ‌ اشتغال را براي ايشان تسهيل كرده بر كيفيت زندگي آنان ‌‌ مي‌افزايد‌. ‌

In recent years, fundamental changes have taken place in women’s status which consequently resulted in modification of women’s roles and their social standings in some sections of society. Some researchers believe that multiple social, career, and family roles are different resources accruing much benefit to individuals and bring about numerous privileges and rewards that improve women’s quality of life. The present study investigates the relationship between women’s role balance and their quality of life. To this end, the population of study consists of female teachers of the department of Education in Sanandaj city who are married and have children. The sample comprises of 290 individuals who were randomly chosen through quota sampling method. The selected women are all official employees working as teachers for the department of Education. Data is collected via a questionnaire. Findings display significant relationship between the extent of role balance and quality of life. The results of multiple regression analysis reveal that role balance and husbands’ education explain 36 percent of variance of women’s quality of life. The relationship between husbands’ education and women’s quality of life indicate that husbands’ attitude and behavior have significant effect on lives of women.