ارزيابي حركت هاي تكتونيكي در دامنه ي شمال شرقي كوه كركس با استفاده از شاخص هاي ژئومورفيك

The Assessment of Tectonic Movements on Northeastern Slopes of Karkas Mountains By The Use of Geomorphic Indexes

دامنه ي شمال شرقي كوه كركس به عنوان بخشي از توده ي كوهستاني كركس به شمار مي رود كه در جنوب غرب شهرستان نطنز واقع شده است و در جهت شمال غربي–جنوب شرقي امتداد يافته است. منطقه ي مورد مطالعه در پهنه ي آتشفشاني اروميه ، دختر(تبريز،بزمان) واقع است. شروواشتوكلين (نقلازپروهان،1380) اين پهنه را يك محور شكسته و فعّال از نظر ولكانيسم (كرتاسه يفوقاني ائوسن) و از لحاظ پلوتونيسيم (اليووسين و ميوسين) به شمار مي آورند. گسل اصلي منطقه بخشي از گسل قم–زفره است كه در يك كيلومتري جنوب غرب نطنز شروع و تا زفره ادامه دارد. اين گسل يك گسل امتداد لغز راست گرد مي باشد و موجي بريدگي آبرفت هاي كواترنر در شمال نطنز شدهاست. جابجايي آبراهه ها اكثرا به صورت راست بر مي باشد و جوانترين فعّاليت گسل، در حركت راست بر مخروط افكنه هاي جوان در ارتفاع هاي جنوب غرب كاشان ديده مي شود. براي شناسايي فعّاليت هايزمين ساختي در منطقه ي مورد مطالعه از شاخص هاي ژئومورفيك مختلفي ازجمله شاخص تضاريس جبهه ي كوهستان، گراديان طولي رودخانه، نسبت پهناي كف درّه به ارتفاع آن و مورفومتري مخروط افكنه ها استفاده شده است. نتايج بدست آمده حاكي از آن است كه دامنه هاي شمال شرقي كوه كركس از نظر تكتونيك همچنان فعّال مي باشد.

The Northeastern slope of Karkas Mountain is regarded as part of the Karkas mountain range which is located in south west of Natanz County and has spread along northwest-southeast directions. The study area has been placed in volcanic stretch of Urmia-Dokhtar (Tabriz-Bazman) area. Shrew and Schtoklin (quoted in Paroohan، 2001)، have announced this area to be a broken and active axis with regards to volcanism (during upper Cretaceous-Eocene) and plutonic (Oligocene and Miocene). The main fault of the area is part of Qom-Zafreh fault being started from south west of Natanz and continues toward Zafreh. It is a right-lateral strike-out fault which has dug out quaternary alluviums in the northern Natanz. The displacement of water courses is usually right-oriented and the youngest fault is seen due to this mechanism in young alluvial fans of south west heights of Kashan. For the recognition of tectonic activities in the area under study we have used various geomorphologic indexes such as the mountain front congregation، length gradient of the river، the ration of valley bottom to its height and the morphometry of alluvial fans. Results obtained indicate that Northwestern slopes of the Karkas Mountains are still tectonically active.