موانع نهادي سرمايه گذاري خطرپذير در ايران: مطالعه‌اي براي واكاوي انگيزه‌هاي سرمايه‌گذاري در بنگاه‌هاي كوچك فناور

Institutional Barriers to Venture Capital Investment in Iran: A study to explore the incentives of investment in technology based small firms

سرمايه‌گذاري خطرپذير ابزار مهمي در تامين مالي شركت‌هاي كوچك فناور است، اما عدم انگيزه براي سرمايه‌گذاري در اين شركت‌ها مانع توسعه سرمايه‌گذاري خطرپذير در ايران شده است. از آنجا كه نهادها چارچوب‌هايي را ايجاد مي‌كند كه انگيزه و رفتار‌ بازيگران اقتصادي را تعيين مي‌كند، در اين مطالعه تلاش شد به اين سوال پاسخ داده شود كه چه نهادهايي منجر به كاهش انگيزه براي سرمايه‌گذاري در شركت‌هاي كوچك فناور مي‌شود و چگونه؟ لذا اين پژوهش از نظر هدف، كاربردي است و براي پاسخ به سوال فوق از روش كيفي نظريه برخاسته از داده‌ها (رويكرد گليزري) بهره مي‌برد. جامعه آماري شامل مديران صندوق‌هاي سرمايه‌گذاري خطرپذير، مديران بنگاه‌هاي كوچك فناور، سياستگذاران و خبرگان دانشگاهي است كه 29 نفرشان به شيوه هدفدار-نظري انتخاب شدند و داده‌ها از طريق مصاحبه نيمه‌ساختاريافته با ايشان جمع‌آوري و تحليل شد. نتايج اين پژوهش نشان مي‌دهد پنج جريان سرمايه‌گذاري مانع هدايت سرمايه‌ها به سمت فعاليت‌هاي فناورانه مي‌شود و در شكل‌گيري اين جريان‌ها نهادهايي همچون نهادهاي افشاي اطلاعات، ماليات، مالي (با محوريت بانك‌ها)، تورم، مقررات كار، تجاري و گمركي، حقوقي قضايي، سياسي و برخي نهادهاي فرهنگي اجتماعي حائز اهميت‌اند. بر اين اساس توصيه مي‌شود سياست‌گذاران به جاي اعمال سياست‌هاي مداخله‌گرانه مستقيم، موانع نهادي را اصلاح نمايند.

Venture capital (VC) investment is an important tool for financing the technology based small firms (TBSF). However, the lack of incentives to invest in such firms has prevented the development of VC industry in Iran. Since the institutions create frameworks that shape the incentives and behavior of economic actors, the current study has adopted institutional approach to answer the question: “Which institutions decrease incentives to venture capital investment in TBSFs, and how?” Therefore, this research is applied in terms of purpose, and to answer the mentioned question, has used qualitative grounded theory research method (Glaisarian approach). The statistical population includes VC fund managers, TBSF managers, policy makers and academic experts, 29 of which were selected in a purposive-theoretical sampling. Data were collected and analyzed through conducting semi-structured interviews. The research finding suggest that 5 defective investment stream decrease the incentives to invest in innovation. Institutions such as information disclosure, tax regulations, financial markets (specifically banks), inflation, labor regulations, property rights, law enforcement and several other socio-cultural institutions are critically important in shaping that defective investment streams. Finally it is recommended that policy makers reform institutions rather than direct interventionist policies