ارزيابي مشخصات روغن حاصل از فراورده‌هاي جانبي ماهي پيش تيمار شده در شرايط گوناگون

Evaluating properties of oils extracted from fish by-products pretreated in various conditions

شرايط مختلف شامل دما­هاي 65 و 85 درجه سانتي­گراد به مدت 5 و 15 دقيقه، حمام فراصوت به مدت 15 و 30 دقيقه و پروب فراصوت به مدت 10 دقيقه جهت پيش تيمار سر ماهي سر­گنده پرورشي، سر ماهي كپور آب شور و ماهي كيلكا آب شور استفاده شد. به منظور تعيين ميزان ارزش غذايي روغن هر يك از نمونه­ هاي اوليه، تركيب اسيد چرب آنها تعيين گرديد. همچنين، آزمايش­هاي مختلف شامل بازدهي روغن، عدد يدي، عدد پراكسيد، جذب فرابنفش در طول موج­هاي 233 و 268 نانومتر روي روغن حاصل از تيمار­هاي مختلف انجام گرفت. از نظر مقدار اسيد­هاي چرب ضروري، روغن كيلكا به عنوان غني ­ترين (0/05>p) نمونه تعيين شد. بيشترين (0/05>p) بازدهي روغن و عدد يدي براي نمونه­ هاي پيش تيمار شده در دماي 85 درجه سانتي­گراد به مدت 15 دقيقه و پيش تيمار شده با پروب فراصوت حاصل شدند. بالا­ترين مقادير (0/05>p) عدد پراكسيد، عدد دي­ان مزدوج و عدد تري­ان مزدوج براي نمونه ­هاي پيش تيمار حرارتي به ويژه نمونه­ هاي پيش تيمار شده در دماي 85 درجه سانتي­گراد ثبت شد. مشخص شد انرژي فراصوت با توجه به اثر معني ­دار (0/05>p) بر بازدهي و عدد يدي روغن حاصل و عدم تغيير معني­ دار شاخص­هاي اكسايش بررسي شده نسبت به نمونه­ هاي شاهد، روش مناسبي براي بهبود شرايط استخراج روغن ماهي به روش مرسوم است كه طي آن تنها از دماي بالا (حدود 95 درجه سانتي­گراد) و زمان طولاني (معمولا يك ساعت) استفاده مي­شود. بنابراين مي­توان از اين انرژي جهت پيش تيمار مواد مصرفي و كاهش دما و زمان فرايند استفاده نمود.

The Various condition including temperatures of 65 and 85oC for 5 and 15 min, ultrasonic bath for 15 and 30 min moreover probe ultrasonic for 10 min were used to pretreat the heads of two fish including bighead (ristichthys nobilis) and silver carp (Hypophthalmichtys molitrix) and were also used to kilca fish (Clupeonella delicatula). Fatty acid composition each of the control samples was determined to evaluate their nutritional value. Also, the different experiments with determination of oil yield, iodine value (IV), peroxide value (PV), UV absorption in 233 and 268 nm were performed for the oil extracted from the samples pretreated at various condition. The kilca oil was more enriched for it high content of essential fatty acid compared with the other samples. The highest (P<0.05) amounts of oil yield and IV were obtained for the samples pretreated at 85oC (15 min) moreover the samples pretreated with ultrasonic probe. Highest levels of PV and absorption in 233 and 268 nm were recorded for the thermal pretreated samples particularly those pretreated at 85oC. With respect to the significant effect (P<0.05) of ultrasonic wave on oil yield and IV and it insignificant effect (P<0.05) on the samples oxidative indices, it is a suitable method to improve the typical extraction condition of fish oil, where high temperatures (about of 95oC) and long times (about of 1 hours) were used. Therefore, this power can be used to pretreat the materials and thus to reduce the temperature and period of cocking step.