بررسي الگوي مصرف برق در خانوارهاي آذربـايجـان شـرقـي و پيشنهـاد يك تعرفه هدفمند

تدوين و استفاده از يك تعرفه هدفمند و كارا، نه تنها به سود صنعت برق، بلكه در نهايت به سود كل جامعه و اقتصاد ملي است. اگر روش‌هاي قيمت‌گذاري منطقي و ساختار تعرفه، پايه و اساس علمي داشته باشد، مي‌توان هزينه و سوبسيد برق مشتركان را به‌صورت هدفمند توزيع كرد. در اين تحقيق، مباني نظري قيمت‌گذاري و تعرفه‌بندي در صنعت برق مورد بررسي قرار گرفته است. توزيع آماري مصرف برق خانوارهاي شهر تبريز به تفكيك شش منطقه و دوره‌هاي دوماهه طي سال‌هاي 1380-1378 مشخص شده است. آنگاه دهك‌هاي مصرفي، فواصل آن‌ها، نرخ رشد فواصل مصرفي دهك‌ها و ميزان مصرف آن‌ها محاسبه شده است. سپس درآمد دريافتي شركت برق براساس تعرفه جاري و سوبسيد دريافتي مشتركين به تفكيك دهك‌ها برآورد شده است. در پايان با هدف توزيع هدفمند يارانه در اين بخش، روش تعرفه‌بندي و اعمال ضرايب سياستي مناسب پيشنهاد شده است. نتايج حاكي از آن است كه طبق تعرفه‌هاي موجود سوبسيد دريافتي در دهك‌هاي بالاتر مصرف برق خانگي به‌طور قابل ملاحظه‌ بيش‌تر بوده است. براي مثال، در سال 1380، سهم دهك اول 2 در صد و سهم دهك دهم 20 درصد از كل بوده است. به‌عبارت ديگر، سهم دهك آخر ده برابر سهم دهك اول بوده است. در تعرفه پيشنهاد شده، يك نوع ضريب سياست‌گذاري پيشنهاد شده كه تغيير آن بر جريان توزيع سوبسيد نظارت علمي داشته، در صورت تمايل آن‌ را به‌صورت هدفمند به نفع دهك‌هاي پايين مصرف برق تعديل مي‌كند.