نقد روش شناسي اقتصاد اسلامي شهيد صدر از ديدگاه واقع گرايي انتقادي

اغلب محققان دانشگاهي اقتصاد اسلامي در جهان، دانش آموختگان جريان اصلي علم اقتصاد هستند كه تحت تاثير فردگرايي روش شناختي است. از اين رو فردگرايي روش شناختي آگاهانه يا ناآگاهانه در پژوهش هاي اقتصاد اسلامي تاثيرگذار بوده است. نظر به اين كه پرداختن به روش تحقيق بر خود تحقيق تقدم رتبي دارد، تامل درباره تناسب و امكان به كار بستن فردگرايي روش شناختي در مطالعات اقتصاد اسلامي از يك سو، و بررسي ظرفيت و قابليت ديگر مكاتب روش ­شناسي براي حمل مفاهيم اقتصاد اسلامي ضروري است. اين ضرورت براي تحقيقات اقتصاد اسلامي صورت گرفته در حوزه هاي علميه نيز مطرح است. زيرا از سويي فقه شيعه به طور سنتي درباره احكام فردي بحث مي كند، و از سوي ديگر شاهد حضور مفاهيم كلي و جمعي در آموزه هاي سياسي، اجتماعي و اقتصادي اسلام هستيم. از اين رو كاوش درباره روش شناسي مناسبي كه بتواند جايگاه و نسبت فرد و جامعه را رعايت كند، ضروت دارد. در اين مقاله با توجه به قابليت هاي رويكرد واقع گرايي انتقادي، ميزان سازگاري آن با روش شناسي اقتصاد اسلامي شهيد سيد محمدباقر صدر، به روش تحليلي نقد و ارزيابي مي شود. مقاله درباره اين مساله نتيجه گيري مي كند كه واقع­ گرايي انتقادي از اين ظرفيت برخوردار است كه مقولات روش شناختي شهيد صدر هم چون اصول، كشف، روبنا و زيربنا، واقعي بودن، اخلاقي بودن، عقيده، مفهوم، و عاطفه را توجيه كند.