نخستين جريان انتقادي حديث شيعه

The First Critical Movement of Shiite Hadith

در ميان نگرش هاي گوناگوني كه نسبت به حديث وجود دارد، نگرش انتقادي به معناي نقد متون حديثي بر اساس معيارهاي مشخص در ميان شيعه كمتر مورد توجه بوده است. شايد يكي از دلايل آن بي اطلاعي از وجود تاريخي اين نگرش در دوران ائمه (ع) باشد؛ اما مي توان در ميان اصحاب ائمه (ع) نخستين جريان انتقادي را شناسايي كرد كه به ميراث مكتوب حديثي با ديده ترديد نگريسته اند و به پالايش آن دست يازيده اند. در اين پژوهش برآنيم تا با روش تاريخي- روايي چرايي و چگونگي ظهور اين جريان انتقادي حديث شيعي را تحليل نماييم و نحوه تعامل اين جريان را با روايات بررسي كنيم. شناسايي غاليان و نقش آنان در ميراث مكتوب شيعه مهم ترين دستاورد اين جريان انتقادي به شمار مي آيد كه حاصل آن تاليف كتاب هايي در نقد راويان و متن، گردآوري احاديث معتبر، ترويج فرهنگ عرضه احاديث و مكتوبات بر ائمه (ع) و قرآن و سنت بوده است.

Critical approach of authenticity of a hadith (narration) based on specific criterion, received little attention by "Shia". It might be due to the lack of knowledge about this method during the time of the Imams (a.s) however, one can identify the first movement to look at the written-hadith heritage using critical approach in the Shi’i Imams era. In this research, we are going to analyze the causality and the manner in which this critical movement of Shiite hadith appeared and its procedure in dealing with narrations. an‎d also we will examine the way in which this movement interacted with the traditions through the historical-narrative method.” Identifying Ghulat (extreme exaggerators) and their role in the Shiite written heritage is the most important achievement of this critical movement. The most valuable outcome of this movement is the compilation of books which criticizing the narrators and text, the gathering of authentic Ahadith and spreading the culture of exposing Ahadith to the Imams and comparing with Quran and Sunnah.