نقدي بر ادله ي لزوم رشد كيفري از منظر فقه و حقوق

A Critical Review of Arguments in Favor of Requirement of Criminal Adulthoodfrom Views of Fiqh and Law

در سال هاي اخير، برخي از محققان و نويسندگان حقوق جزا در موضوع مسئوليت كيفري اصطلاح «رشد كيفري» را مطرح كرده اند. مفهوم رشد در بيان فقهاي اماميه عمدتاً ناظر به مباحث حقوقي و تحقق اهليت استيفاست. هر چند عنوان رشد در تحقق اهليت استيفا در مباحث معاملات مهم و اساسي است و بدون آن معاملات سرنوشتي جز بطلان يا عدم نفوذ ندارند، اما افزودن رشد به عنوان عنصري ضروري در كنار بلوغ براي انجام دادن تكاليف شرعي و ايجاد مسئوليت كيفري به بيان شرعي نياز دارد. به رغم اينكه در بادي امر، چنين ديدگاهي مدرك قرآني يا روايي ندارد و در ميان فقيهان بدون پيشينه است، برخي فقها و حقوق دانان بر اين باورند كه اصطلاح ديگري از رشد وجود دارد كه به معني «عقل و توانايي فكري» است و اين اصطلاح عام شامل مسائل كيفري مي شود. پژوهش پيش رو با ناكافي دانستن ادله ي قائلين به رشد كيفري و با نگاهي نقادانه، مستندات آن را بررسي مي كند.

In recent years، some scholars in the field of penal law has propounded the term “criminal adulthood” as regards criminal responsibility issues. As far as the writings of Shiite faqihs are concerned، the concept of adulthood mostly refers to legal issues concerning the capacity of satisfaction. Although the term adulthood has an essential role in the capacity of satisfaction in transactions and in its absence transactions are null and void، inclusion of adulthood، along with maturity، as a condition for religious responsibility and criminal responsibility requires religious grounds. Although apparently it seems that such view has no ground in the Quran and hadiths and that it is not supported by early faqihs، some faqihs and jurists believe that there is a definition of adulthood as “sound mind and intellectual ability”، which as a general term applies to criminal issues. This research considers the arguments of advocates of criminal adulthoods to be insufficient and critically reviews their arguments.