التفاصيل نقيضهء گلستان

كتاب التفاصيل اثر فريدون توللي (1298ـ1364ه.ش) به پيروي از سبك خاص سعدي در گلستان (مرسل مسجع) و هم‌چنين به شيوه فرم حكايات گلستان (آميختگي نظم و نثر) نگارش يافته است. اين اثر متشكل از 76 قطعه طنزآميز است. توللي در التفاصيل برخلاف واژه‌هاي استوار و ادبي و هم‌چنين موضوعات جدي گلستان گاهي از كلمات ناهنجار و موضوعات غيرجدي استفاده نموده و با اين شيوه، سبك گلستان را مورد نقيضه قرار داده است. در اين مقاله نگارنده مي‌كوشد، ضمن معرفي ساختار قطعات كتاب التفاصيل، اصول نقيضه‌سازي را نيز در اين اثر بررسي كند. سپس مشخص كند كه التفاصيل از نظر فرم و طرح در كدام دسته از انواع نقيضه‌ها قرار دارد و در پايان با ذكر نمونه قطعاتي از كتاب، اهداف نويسنده را از نقيضه‌پردازي نشان دهد تا معلوم گردد كه التفاصيل نقيضهء گلستان سعدي است.