پژوهشي درباره حقيقت و ماهيت انرژي (بررسي نگرش هاي فلسفي استاد مطهري و علامه طباطبايي به ماده و انرژي)

هم ارزيِ ماده ـ انرژي با معادله وحشت انگيزE=mc2 آغاز شد كه انيشتين با جسارت تمام آن را مطرح كرد و نه تنها فيزيكدانان، بلكه فيلسوفان را نيز در شگفت فرو برد. از آن زمان (1905 م) رويكردهاي گوناگوني در اين زمينه ارائه شده است. تمام اين رويكردها از جانب دانشمندان غربي بوده است؛ با اين همه، هيچ سيستمِ فيزيكي ـ فلسفي كه پايه هاي جهان شاختيِ معقول و مقبول داشته باشد، از سوي فيلسوفان و فيزيكدانان ارائه نشده است؛ رويكردهايي نظيرِ نگرش كلامي، متافيزيكي باطل، و ديدگاه هاي افراط يا تفريط گرايانه در فلسفه علم (فيزيك و رياضي)، و... باعث شده است موضوع، بسي پيچيده تر و خوف انگيزتر از موقعيت اوليه اش باشد. نگرش صحيح و منطقي كه بتواند سيستمِ فلسفيِ قابل قبولي عرضه بدارد فقط در حيطه جهان شناختيِ رئاليستي تصور مي شود و اين حيطه، بسترِ پرتكاپوي فلسفه اسلامي است. از دانشمندان اسلامي در صد سال اخير فقط علامه طباطبايي و استاد شهيد مطهري به صورت مبنايي به اين مساله پرداخته اند. بررسي و رويكردهاي اين دو بزرگوار، داراي رهاوردهاي بسيار عالي در فلسفه اسلامي و فيزيك است. مقاله حاضر، پژوهش درباره سوالات، مباحث و نظريات مطرح شده از سوي اين دو بزرگوار بوده، رهاوردهاي نوي در زمينه حقيقت ماده و انرژي ارائه مي دهد، و پرداخت به نتايج عالي اين بحث در فلسفه اسلامي را به مجالي ديگر مي سپارد.