امكان سنجي اجراي نظريه حكمراني خوب درجوامع اسلامي با تاكيد بر جمهوري اسلامي ايران

The Feasibility of Implementing the Theory of Good Governance in Muslim Societies with an Emphasis on the Government of the Islamic Republic of Iran

آموزه‌ي حكمراني خوب در دهه‌هاي اخير و متعاقب عدم موفقيت نظريات ناظر بر دولت، از سوي نهادهاي بين‌المللي نظير كميسيون حقوق بشر و بانك جهاني مطرح گرديد. اين آموزه بر توانمند سازي دولت تأكيد داشته و تحقق امر مذكور را منوط به اصلاح روش حكومت‌داري مي‌داند. طرح اين ديدگاه در مجامع غربي سبب شده عده‌اي امكان اجرايي شدن آن را در جوامع اسلامي با ديده‌ي ترديد بنگرند. به دنبال بررسي اين امر، صاحب‌نظران آراي گوناگون و بعضاً متعارضي مطرح نموده‌اند كه در اين نوشتار تحت عنوان ديدگاه مخالفان و موافقان از آنها سخن به ميان آمده است. نويسندگان ضمن تبيين اين نظريات و بررسي ادله‌ي آنها، هيچ‌يك از دو ديدگاه موافقانِ مطلق و مخالفان را نپذيرفته و بر اين اعتقادند آموزه‌ي حكمراني خوب و اصول مطرح شده در آن به مثابه‌ي يك تجربه‌ي بشري قابل بررسي مي‌باشد. در اين راستا با لحاظ مباني اسلامي در خصوص حكومت و حكمراني مانند اصل حاكميت قوانين اسلامي و ساير اصول ناظر بر مقوله‌ي حكمراني كه از قرآن و سنت اتخاذ شده‌اند، آموزه‌ي مورد بحث به صورت مشروط و با رعايت مباني مزبور قابليت اجرايي خواهد داشت.

After the failure of theories concerning the notion of government, the theory of good governance was introduced by the international institutions like the United Nations Commission on Human Rights and The World Bank Group in the recent decades. This theory puts emphasis on the strength of the governments. According to this theory, the way to achieve this goal is to revise the concept of governance. Examining this theory in the West has caused some concerns about its implementation in the Islamic societies. In this article, varrying opinions about this issue have been discussed with the viewpoints of its advocates and the opponents. The authors of the present study do not admit the ideas of neither group. Conversely, they believe that the theory of good governance and the excellent principles introduced in it can be accountable as a human experience. In this way, following the Islamic foundations concerning governance, like the principle of Islamic governance and some other rules concerning it, which are taken from the Holy Quran and the Islamic traditions, the theory of good governance can conditionally be applicable if it can observe the foundations of the Islamic governance.