مسئلة خفاي الهي از ديدگاه جان شلنبرگ و پل موزر

John Schellenberg and Paul Moser on Divine Hiddenness

سنتي براي وجود خداوند را اصلاً قانع‌كننده نمي‌يابند. آن‌چه ممكن است بدتر از آن باشد، اين است كه بعضي از مردم با خلوص نيت در جست‌وجوي خداوند هستند، اما او را نمي‌يابند و ناچار مي‌شوند با احساس ناخشنودي و دلسردي، اين جست‌وجو را رها كنند. «خفاي الهي» نامي است كه فلاسفه بر اين پديده نهاده‌اند. جان شلنبرگ، فيلسوف معاصر، معتقد است كه خفاي الهي، الحاد را توجيه مي‌كند. پل موزر فيلسوف تحليلي معاصر، برعكس جان شلنبرگ، نه‌تنها معتقد نيست كه خفاي الهي، الحاد را توجيه مي‌كند بلكه اساساً از نظر او خفا ويژگي لازم و ضروري مثبت خداي يهودي-مسيحي است. ما در اين مقاله به بررسي و مقايسة ديدگاه‌ها و دلايل اين دو فيلسوف معاصر دربارة مسئلة خفاي الهي مي‌پردازيم و اعتبار برهان خفاي الهي در توجيه الحاد را با توجه به نظرات اين دو فيلسوف مورد بررسي قرار مي‌دهيم. نتايجي كه از بررسي‌هاي انجام‌شده در اين مقاله به‌دست مي‌آيد از اين قرارند كه اولاً برخلاف ديدگاه موزر مسئلة خفاي الهي نيازمند توجيه و استدلال به طور كلي است؛ ثانياً استدلال شلنبرگ بر مبناي خفاي الهي از سوي خداباوران قابل پاسخ‌گويي است و نمي‌تواند الحاد را توجيه كنند.

The existence of God is not obvious for some people at all. For them, the traditional arguments for God’s existence are not compelling. Worse still possibly, some people sincerely are seeking God, but don’t find Him. So feeling dissatisfaction and disappointment, they abandon the quest inevitably. ‘Divine Hiddenness’ is the name philosophers have given to this phenomenon. John Schellenberg, contemporary philosopher, believes that divine hiddenness justifies atheism. Paul Moser, contemporary analytic philosopher, unlike Schellenberg not only does not believe that divine hiddenness justifies atheism but, in his view, hiddenness is the essential and positive attribute of Jewish-Christian God. In this paper, based on the ideas of the two philosophers, we consider and compare their viewpoints and arguments about the problem of divine hiddenness, and investigate the validity of divine hiddenness argument in justification of atheism. According to the results of the paper, unlike the Moser’s point of view the divine hiddenness requires a justification. and schellenberg’s argument from divine hiddenness is answerable by theists and could not justify atheism.