شخص كامل از ديدگاه فخر رازي

فخر رازي نفوس انساني را هم به لحاظ جوهر و هم از جهت سير الي الله و پاي‌بندي عملي و نظري به آموزه‌هاي ديني همچون هرمي مي‌داند كه «شخص كامل» در رأس آن قرار دارد. او كمال انسان‌ها را مرهون دو دسته امور تكويني و تشريعي، و شرط رسيدن به آن را استعداد ذاتي نفس مي‌داند. انسان كامل در الگوي فخر رازي، تجلّي‌گاه انوار كبريايي، واقف به اسرار آفرينش عوالم امر و خلق، پيوسته به انوار عالم قدسي و ارواح مجرد است. چنين انساني در پرتو آموزه‌هاي وحياني و رشد عقلاني، نفس خويش را در همه جنبه‌ها (قوا) به كمال رسانيده است. وي وجود «انسان كامل» را در هر زماني ضروري، و او را شرط رسيدن ديگر انسان‌ها به سر منزل مقصود مي‌داند. ديدگاه رازي در اين زمينه كاملاً شبيه ديدگاه اماميه در مسئله امامت است تا آنجا كه وي امام «معصوم» اماميه را از مصاديق انسان «كامل» مي‌داند. از ديدگاه ايشان ارواح ضعيف با پيوند و محبتي كه با ارواح كامل برقرار مي‌كنند، به‌واسطه آنها محل بروز انوار الهي خواهند شد. در اين نوشتار به بررسي توصيفي  تحليليِ جايگاه انسان كامل در انديشه فخر رازي پرداخته‌ايم.