برگي از تاريخ آستان قدس رضوي بر روي يك دوستكامي

A Leaf of the History of Astan Quds Razavi on a Dūstkāmī

در عصر حاضر استفاده از منابع سندي به اعتبار مطالعات تاريخي و اجتماعي افزوده است. برخي اسناد حاوي اطلاعات منحصربه فردي هستند كه در زمان خود به برگ هاي كتاب تاريخ زمانشان افزوده نشده اند. مطالعه اين اسناد به پژوهشگران امكان تحليل دقيق تري از وقايع را مي دهند. آستان قدس رضوي اسناد كاغذي بسيار ارزشمندي مربوط به تشكيلات حرم مطهر را از عصر صفوي تا زمان حاضر در اختيار دارد. در اين ميان، وجود كتيبه هاي تاريخي بر بعضي آثار حرم مطهر در موزه و خزانه نيز به عنوان سندي براي تكميل مطالعات تاريخي و باستان شناسي قابل توجه است. مطالعه نوشته هاي ثبت شده بر اين آثار به پژوهشگران كمك مي كند تا به تطبيق تاريخي وقايع صورت گرفته نيز بپردازند. مستندسازي يك دوستكامي مسي قلم زني شده در موزه آستان قدس، كه داراي كتيبه هايي مهم و نقوش بسيار زيباست، نشان دهنده روزشماري از تاريخ آستان قدس بر روي اين اثر است. اين مقاله كه با استفاده از مطالعات ميداني و كتابخانه اي انجام گرفته، با برداشت كتيبه ها و جست وجو و تكميل اطلاعات نقش شده بر آن در منابع كتابي و اسناد، اهميت امر مستندسازي و استفاده از آن در مطالعات تاريخي را بيان مي كند. همچنين به فرضيه نقش تاثيرگذار آثار تاريخي در بيان وقايع مهم در زماني خاص قوت مي بخشد. نتيجه اين پژوهش نشان مي دهد كه اطلاعات ثبت شده بر اين اثر چگونه به پژوهشگران كمك مي كند تا از طرفي به كاربرد آن و از سوي ديگر به اهميت اثر و اتفاق ثبت شده بر آن توجه كنند.

Some documents contain unique information that have not been added to the leaves of history of their own time. Study of these documents provides the students with the possibility of a better analysis of the events. Astan Quds Razavi has in its disposal many valuable paper documents about the Holy Shrine establishments from the Safavid period up to the present era. Meanwhile، the existence of some historical inscriptions on some antique works of the Holy Shrine preserved in the museum and treasury are considerable as an evidence to supplement the historical and archeological studies. Studying the inscriptions recorded on these works would help researchers to undertake a historical comparison of the events، as well. Documentation of a tool-worked copper dūstkāmī (a kind of water drinking container) in the Astan Quds Museum، which has significant inscriptions and very beautiful images، provides a day-by-day account of the history of Astan Quds on this work. This article، which is carried out through performing field and library studies and by implication of the inscriptions and searching and completing the information inscribed on them in written and document sources، shows the importance of documentation and its application in historical studies. It also reinforces the hypothesis of the impressive role that the historical works play on explaining important incidents in a certain period. The findings of this research show how the information recorded on this work helps the researchers notice its function on one hand and the importance of the work and the incident recorded on it on the other.