پديد آورندگان :
طريفي، شهناز دانشگاه شهيد چمران اهواز , فاتح، اسفنديار دانشگاه شهيد چمران اهواز , آينه بند، امير دانشگاه شهيد چمران اهواز
چكيده فارسي :
سابقه و هدف: زراعت مخلوط يعني كشت بيش از يك نبات در يك قطعه زمين و در يك سال زراعي، به ترتيبي كه يك گياه در اكثر دوره ي رشد خود در مجاورت گياه ديگر باشد. از مهم‌ترين فوايد كشت مخلوط افزايش توليد در واحد سطح نسبت به تك كشتي، به دليل استفاده بهتر از عوامل محيطي مانند نور، آب و مواد غذايي موجود در خاك است.
مواد و روش ها: آزمايش در سال زراعي 94-95 در مزرعه تحقيقاتي دانشكده كشاورزي دانشگاه شهيد چمران اهواز به صورت طرح فاكتوريل در قالب بلوك هاي كامل تصادفي و با 3 تكرار اجرا شد. فاكتور اول كود نيتروژن در 2 سطح (0 و 40 كيلوگرم در هكتار نيتروژن) و فاكتور دوم الگوهاي مختلف كشت مخلوط در 8 سطح ( تك كشتي جو، تك كشتي شنبليله، نسبت هاي جايگزيني 1:2 شنبليله- جو، 2:2، 1:3، ،3:1، افزايشي 20% افزايش تراكم شنبليله به جو و كشت مخلوط درهم ) بود. صفات مورد مطالعه در اين آزمايش شامل پروتئين، كربوهيدرات محلول (WSC)، درصد خاكستر (ASH)، قابليت هضم ماده خشك (DMD)، الياف نامحلول در شوينده خنثي (NDF)، الياف نامحلول در شوينده اسيدي (ADF)، عملكرد وزن خشك مخلوط، عملكرد نسبي جو، عملكرد نسبي شنبليله، نسبت برابري زمين وزن خشك گياه جو و شنبليله بود. تراكم گياه جو 375 بوته در متر مربع و همچنين رقم مورد استفاده براي كاشت جو زهك بود و تراكم گياه شنبليله 50 بوته در متر مربع و رقم مورد استفاده رقم محلي بود. عمليات برداشت در فروردين در مرحله خميري جو انجام شد.
يافته ها: نتايج نشان داد بيش ترين وزن خشك مخلوط (1277 گرم در متر مربع) و بيش ترين نسبت برابري زمين(1/15 LER= )، از نسبت كشت افزايشي 100% جو : 20% شنبليله به دست آمد. بالاترين ميزان پروتئين خام و قابليت هضم ماده خشك و درصد خاكستر علوفه از تيمار خالص شنبليله به دست آمد. بالاترين ميزان كربوهيدرات هاي محلول، الياف نامحلول در شوينده خنثي، الياف نامحلول در شوينده اسيدي و فيبر از تيمار خالص جو به دست آمد. از نظر پروتئين تيمار يك (جو) : سه (شنبليله) از بين تيمارهاي مخلوط داراي بالاترين كيفيت بود. همچنين تيمار كود نيتروژن نسبت به شاهد باعث افزايش درصد پروتئين خام، كربوهيدرات هاي محلول در آب و قابليت هضم ماده خشك شد. ولي در صفات (الياف نامحلول در شوينده خنثي، الياف نامحلول در شوينده اسيدي، درصد خاكستر علوفه) تيمار شاهد نسبت به تيمار كود نيتروژن باعث افزايش اين صفات گرديد.
نتيجه گيري كلي: به طور كلي كود نيتروژن تأثير معني داري بر روي صفات كيفي داشته و با اعمال كود نيتروژن ميزان پروتئين و كربوهيدرات هاي محلول در آب و قابليت هضم ماده خشك گياه جو افزايش يافته و همچنين گياه شنبليله ميزان پروتئين، قابليت هضم ماده خشك و درصد خاكستر علوفه بيش تري نسبت به جو داشت. در اين الگوهاي كشت نسبت كشت افزايشي 100% جو : 20% شنبليله داراي بيش ترين كربوهيدرات محلول (70/4%) بود. به نظر مي رسد كه وجود شنبليله در كشت مخلوط با جو باعث افزايش كيفيت مخلوط مي شود چون هر چه ميزان شنبليله در كشت مخلوط بيش تر باشد ميزان پروتئين در آن نسبت مخلوط افزايش و ميزان الياف نامحلول اسيدي و خنثي كم تر و به دنبال آن كيفيت و خوش خوراكي آن افزايش مي يابد.
چكيده لاتين :
Background and Objectives
Intercropping is the planting of more than one plant in one land and growing season so that the plants should be the highest intimacy together in most growing season. Usually, the component species in intercropping systems occupy different niches and thereby enhance the utilization of resources. Consequently, intercropping improves the yields of the component crops. The intercropping of a cereal with a legume is a preferred system for achieving increased food supply and reduced environmental feedback. So that, one of the way to achieving to sustainability in agriculture is multiple and intercropping system.
Material and Methods
In order to study the competition ability of barley (Hordeum vulgare) and fenugreek (Trigonella foenum- graecum) intercropping under nitrogen fertilizer in barley stemming stage a field experiment was conducted in experimental farm of Agricultural Faculty of Shahid Chamran University of Ahvaz at 2015-2016 growing season. Experimental design was randomized complete block as a factorial arrangement with three replications. The first factor was 8 planting patterns includes barley sole cropping, fenugreek sole cropping, fenugreek-barley intercropping ratios includes 2:1, 2:2, 3:1, 1:3, as replacement series, 100% barley+20% fenugreek as additive series and mixed intercropping. The second factor was two nitrogen fertilizer application includes control (no nitrogen fertilizer) and 40 kg/ha nitrogen fertilizer. Grain yield was determined by harvesting a 2 m2 area from each plot. The measured traits includes: crude protein (CP), water soluble carbohydrate(WSC), ash percent, dry matter digestible(DMD), acid detergent fiber(ADF), Neutral detergent fiber(NDF), Intercropping dry matter yield, barley relative yield, fenugreek relative yield, and land equivalent ratio(LER). The plant density for barley was 375 plant/m2 and Zehak cultivar been used. The plant density for barley was 50 plant/m2 and endemic cultivar been used. The harvest operation achieved at April in barley dough stage.
Results and Discussions
The results of showed the highest total dry matter (1277.1 gr/m2) and LER (1.15) was obtained at 100%barley+20% fenugreek additive method. The highest crude protein, dry mater digestible (DMD) and ash percent were observed at fenugreek sole cropping treatment. The highest water soluble carbohydrate, NDF and fiber were found at barley sole cropping. Among treatments, 1:3 barley-fenugreek had the highest crude protein. Also the nitrogen fertilizer increased crude protein, water soluble carbohydrate and dry matter digestible compared to control. But in ADF and NDF treatment, the control treatment had highest value compared to nitrogen fertilizer.
Conclusion
Totally the application of nitrogen fertilizer had significant effect on qualitative traits and with application of nitrogen fertilizer, barley crude protein, water soluble carbohydrate and dry matter digestible increased. Also, the fenugreek had the highest protein, DMD and Ash compared to barley.
