پديد آورندگان :
شهيدي، علي دانشگاه بيرجند - دانشكدة كشاورزي , زماني، غلامرضا دانشگاه بيرجند - دانشكدة كشاورزي , كشكولي، حيدر علي دانشگاه شهيد چمران اهواز , اميرآباديزاده، مهدي دانشگاه بيرجند - دانشكدة كشاورزي
كليدواژه :
تنش شوري , تنش خشكي , گندم , برنامه ريزي آبياري
چكيده فارسي :
عامل بسيار مهم در مديريت و برنامه ريزي آبياري در مناطق خشك، شناسايي واكنش گياه نسبت به تنش خشكي است . اما
چون اغلب آبها ي آبياري منطقه دار اي نمك هاي محلول هستند، تنش شوري نيز با يد به طور هم زمان مورد بررسي قرار گيرد.
لذا اين تحقيق به منظور تعيين عمق بهينه ي آبياري در شرايط جداگانه و توأم تنش هاي شوري و خشكي براي بكارگيري در
برنامه ريزي آبياري و مديريت زراعي منطقه در سال زرا عي 85-1384 در مزرعه تحقيقاتي دانشگاه بيرجند اجرا شد
شهر بيرجند از نظر اقليمي جزو مناطق خشك و نيمه خشك كشور محسوب شده كه همواره دچار كاهش كمي و كيفي آب است.) طرح آزمايشي در قالب كرته ا ي خرد شده به صورت فاكتوريل با سه تيمار تنش شو ري آب آبياري 1/4، 4/5، 9/6دسي زيمنس بر متر و چهار تيمار تنش خشكي 50، 75، 100و 125 درصد نياز گياه و دو رقم گندم در سه تكرار انجام شد.غمق آبياري براي سطوح مختلف تنش شوري و دو رقم گندم تعيين گرد يد. عملكرد محصول نيز در شر ايط مختلف (تنش ها ي
شوري و خشكي متفاوت ) با استفاده از توابع توليد، تعيين شد و سپس سطح زير كشت بهينه و درآمد خالص حاصله بر اي آب قابل دسترس به ميزان 10000 متر مكعب محاسبه شد. نتايج نشان داد كه با افزايش تنش شوري عمق آبياري براي هر دو رقم گندم به ميزان ناچيزي كاهش يافت كه با واقعيت سازگار نيست و علت كاهش عمق آبياري ثابت در نظر گرفتن آب بها در شوري هاي مختلف آب ابياري است در صورتي كه عملكرد در تنش هاي مختلف شوري متفاوت خواهد بود.همچنين در شرايط اعمل تنش خشكي با افزايش تنش شوري براي هر دو رقم گندم عمق آبياري افزايش يافت علت اين موضوع كاهش كاهش محصول در سطوح بالاي تنش شوري و در نتيجه تغيير شكل تابع توليد نسبت به عمق آبياري است در نتيجه در سطوح بالاي تنش شوري كم آبياري كارايي خود را از دست داده و اقتصادي نخواهد بود به ازاي كليه مقادير آب قابل دسترس همواره عمق آبياري گندم قدس نسبت به گندم روشن در سطوح مختلف تنش شوري گرديده است و باعث شده تا در كليه موارد درآمد خالص گندم روشن بيشتر از گندم قدس باشدبنابراين در صورتي كه آب قابل دسترس ثابت با كيفيت نامناسب شور در منطقه در اختيار باشد كاشت گندم روشن بسيار مقرون صرفه تر خواهد بود
چكيده لاتين :
The main factor for managing and scheduling irrigation in dry zone, recognition of plant
response to dryness stress. Most irrigation water in Birjand area have saline solution,
therefore, salinity stress should be considered at the stimulatingly. Hens, this study was
conducted in order to obtain the optimum depth of irrigation scheduling, considering
dryness and salinity individually and stimulatingly during 2006 agriculture year, in
agricultural research station at Birjand university. The experiment had three replications
according to a randomized complete block design with split plot layout (factorial form),
which considered three levels of water salinity (1.4, 4.5, 9.6 dS m-1) as main plot and four
levels of irrigation water (50, 75, 100, 125 % of plant water requirement) and two wheat
varieties as sub plot. The irrigation depth for different salinity levels and the two cultivars
was determined. The crop yield under different conditions was determined using
production functions, than the optimum irrigation area net income for available water
(10000 m3) was assessed. The results showed that by increasing salinity stress, the
irrigating depth of both wheat cultivars were a little decreased that was not reflected in
real condition. The reason for reduction in irrigation depth is related to water price for
different salinity levels that was accounted as constant, where, the crop yield during
various salinity stress severities would be different. Also, under dryness stress, and
increase salinity stress conditions for both wheat cultivars, the irrigation depth, were
increased. The reason for this increase in irrigation depth was reduction in yield high
levels of salinity stress that was resulted from changing of production function to the
irrigating depth. Therefore, at high salinity stress levels, deficit irrigation would
malfunction and would not be economically feasible. For all available water levels, the
irrigation depth was higher for Ghods cultivar then Roshan cultivar. This factor was
responsible for obtaining optimum irrigation area for Ghods cultivar compared to Roshan
cultivar in various salinity levels and resulted that the net income of Roshan cultivar was
more than Ghods cultivar in all levels. Overall, where the available water quantity is
considered and quality is not favorable (saline) using Roshan cultivar is highly more
economical in Birjand region.
