تدوين راهبردهاي مديريت توليد، فرآوري و بازاريابي زعفران مطالعه موردي: استان خراسان رضوي

Management Strategies for Production, Processing and Marketing of Saffron in Khorasan Razavi

زعفران به­ عنوان يكي از مهم‌ترين محصولات كشاورزي توليدي و منابع مهم ارزآور براي كشور، يك محصول با ارزش اقتصادي در ايران و بويژه استان­هاي خراسان بشمار مي‌رود. لذا بمنظور شناسايي نقاط قوت، ضعف، فرصت‌ها و تهديدهاي بازار زعفران در بخش توليد و فرآوري در قالب آميخته بازاريابي، در اين مطالعه از رويكرد تحليل عوامل استراتژيك استفاده شد. داده‌هاي مورد نياز از راه مصاحبه حضوري و تكميل پرسش‌نامه تخصصي با مديران و كارشناسان شركت‌هاي توليدكننده و صادركننده زعفران در شهرهاي مشهد و تربت‌ حيدريه گرد­آوري شد. نتايج ماتريس عوامل داخلي نشان دادند كه آميخته فرآوري، محصول، شواهد فيزيكي و موقعيت غلبه نقاط قوت بر ضعف قرار دارند و بر اساس نتايج ماتريس عوامل خارجي نيز وضعيت غلبه نقاط فرصت بر تهديد قرار دارد. نتايج بدست آمده از ماتريس تحليل وضعيت نشانگر تنوع و رقابتي بودن راهبردهاي آميخته ­هاي بازاريابي است. بدين ترتيب، ارتقاي كيفيت توليد محصولات مشتقه، استفاده دوره­اي از اراضي زعفران­ كاري جهت حفظ و بهبود خاك، تأكيد بر بهره ­وري مزارع و گسترش صنايع تبديلي و تكميلي در مناطق عمده كشت زعفران پيشنهاد مي‌شود.

Saffron is an important agricultural product and important source of foreign exchange particularly in the provinces of Khorasan. In order to identify strengths, weaknesses, threats and opportunities in the production, processing and marketing of saffron, factors analytical strategic method (SWOT) was used. The Required data were collected through interviews and questionnaires completed by managers and experts of the manufacturers and exporters of Mashhad and Torbat-e- Heydarieh. Results of external factor evaluation matrix showed that strengths of physical form, position, product and process of marketing mix were more than weaknesses. Results of external factor evaluation Matrix showed that opportunities of physical form, position, product and process marketing mix overcomed the threats. Results of SWOT showed that the best strategy is to execute diversified strategy. Finally, some recommendations are made to improve the situation.