تعيين ارزش اقتصادي و تابع تقاضاي آب در توليد محصول يونجه در دشت دهگلان

Determination of economic value of water and its demand function production for alfalfa crop in kurdistan province (Case study: Dehgalan plain

نگاه اقتصادي به آب و بيان اهميت و لزوم قيمت گذاري آن پيشينه طولاني در سطح جهاني دارد. اين مطالعه تلاش مي‌كند، ارزش اقتصادي آب مصرفي براي محصول يونجه را از نگاه بهره‌برداران و با استفاده از تابع توليد برآورد نمايد. داده‌هاي لازم بمنظور رسيدن به اهداف مطالعه از راه مصاحبه و تكميل پرسش‌نامه از 110 كشاورز در دشت دهگلان براي سال زراعي 93-1392 گرد‌آوري شده است. نتايج نشان مي‌دهند، پس از تخمين توابع توليد انعطاف‌پذيرو انعطاف‌ناپذير و با توجه به آزمون‌هاي اقتصاد سنجي دو تابع كاب- داگلاس و ترانسندنتال به عنوان توابع برتر شناخته شد. ارزش توليد نهايي هر متر مكعب آب بر مبناي تابع توليد كاب - داگلاس و ترانسندنتال به ترتيب برابر با 1689 و 1093 ريال مي‌باشد. هزينه تمام شده هر متر مكعب آب آبياري 625 ريال مي‌باشد. اختلاف موجود بين ارزش اقتصادي و هزينه تمام شده آب مي‌تواند يكي از دلايل مصرف بيش از حد و عدم صرفه‌جويي آب در توليد محصول يونجه باشد. كشش خود قيمتي تقاضاي آب برابر با 2/72- است كه مبين كشش‌پذيري تقاضاي اين نهاده نسبت به تغييرات قيمت آب است. بنابراين، ممكن است استفاده از سياست‌هاي قيمت‌گذاري، ابزار اقتصادي مناسبي در كاهش مصرف آب بشمار ‌آيد.

The necessary data were obtained through questionnaires from 110 farmer in the Dehgolan plain during 2013-2014. The results showed that, after estimating the flexible and inflexible due to econometric tests, both the Cobb-Douglas function and transcendental functions have been selected as the best functional forms. The Cobb-Douglas function had more preference than transcendental function using constrained least squares test. the value of the marginal product of water per cubic meter based on the Cobb-Douglas production function and Transcendental function were equal to 1689 and 1093 Rials respectively.The final cost per cubic meter of irrigation water was 625 Rials. The difference between the economic value and the final cost of water, can be one of the reasons for the excessive consumption and lack of water savings in the production of hay.The self- price elasticity of water demand is equal to -2.72 which indicated that, the demand elasticity of this input toward the changes in the price of water. Therefore, the use of pricing policies may will be an appropriate economic instrument to reduce the water consumption.