بررسي زي‌توده گياهان‌آبزي و ارتباط آنها با عوامل محيطي در منطقه غرب تالاب‌انزلي

Study of Aquatic Plant Biomass Assessment and their relationship with environment parameters in west of Anzali wetland

گياهان آبزي نقش مهمي در اكوسيستم­ هاي آبي به دليل ارائه غذا و زيستگاه براي ماهيان، حيات وحش و ساير موجودات آبزي ايفا مي­ كنند. تالاب انزلي از جمله تالاب هاي حفاظت شده در ايران است. در ساليان اخير عوامل متعددي از قبيل ورود بار مواد آلي و مغذي بالا و آلودگي ها نقش مؤثري در تغييرات جوامع زيستي آن داشته است. بنابراين براي آگاهي از تغييرات كمي و كيفي گياهان آبزي، در اين پژوهش گونه­ هاي گياهان آبزي منطقه غرب تالاب انزلي (آبكنار) شناسايي و زي توده­ي گونه ­هاي غالب در آن بررسي گرديد. 12 گونه ­ي گياهي متعلق به 10 جنس از گياهان آبزي در اين پژوهش شناسايي و مورد ارزيابي قرار گرفت. بدين منظور تعداد 72 قطعه نمونه بصورت پلات­ هاي يك متر مربعي در 6 ايستگاه در بخش غربي تالاب انزلي (آبكنار) به روش سيستماتيك- تصادفي نمونه ­برداري شد و پس از شناسايي و وزن تر زي­ توده ­ي گونه­ ها تعيين گرديد. پارامترهاي فيزيكي و شيميايي آب نيز در هر ايستگاه بر اساس روش هاي استاندارد اندازه گيري گرديدند. همچنين با استفاده از روش تحليل تطبيقي كانوني CCA در نرم افزار CANOCO 4 ارتباط پوشش گياهي با خصوصيات فيزيكي و شيميايي آب منطقه مورد مطالعه مورد تجزيه و تحليل قرار گرفتند. براساس نتايج به دست آمده ميانگين وزن زي توده كل گياهان آبزي در اين منطقه معادل 794 گرم در متر مربع است. بيشترين وزن تر زي توده متعلق به گونه Ceratophyllum demersum با مقدار 720 گرم در متر مربع و كمترين وزن اندازه ­گيري شده متعلق به گونه Azolla filiculoides با مقدار 30 گرم در متر مربع در پلات­ هاي اندازه ­گيري شده است. تحليل CCA از بررسي ها نشانگر اين موضوع است كه گونه­ ي Ceratophyllum demersum به دليل توان رشد در اعماق مختلف تالاب و بار مواد مغذي بالا در اين منطقه سهم زيادي در افزايش وزن تر زي­ توده داشتند.

Aquatic plants play an important role for production of food and habitat of fish, wild life and other aquatic organism in aquatic ecosystem. In the recent years, various parameters such as high entry of organic matter and nutrient and pollution had an influential role in the biological communities of wetland. For more information on quantities and quality variations of aquatic plants, aquatic species of west wetland area (Abkenar) and biomass of most species was evaluated. In the studied area 12 species belonging to 10 genera were identified. The six sampling stations were selected and 72 frames (1 x 1 m-2) by Random-systematic sampling method were used to sample aquatic plants. According to the standard methods, Physical and chemical parameters of water were determined. Relationship between aquatic plants and Physical-chemical properties analyzed by using of Canonical Correspondence Analysis (CCA) and CANOCO 4 software. Fresh weight biomass of aquatic plants was determined on 6 stations (126 g.m-2). The results indicated that, the high (720 g.m-2) and low (30 g.m-2) of fresh biomass were detected for Ceratophyllum demersum and Azolla filiculoides in the plots, respectivelly. The CCA analysis showed that Ceratophyllum demersum plays an important role in increasing of biomass.