ارزيابي توان اكولوژيك حوضه آبخيز شهرستان شوشتر جهت كاربري آبزي پروري با استفاده از روش اصلاح شده دكتر مخدوم و AHP

Ecological capbility assessment of watershed of Shushtar city for aquaculture by Makhdom and AHP method

با توجه به وضعيت منابع زيستي كشور لازم است هرگونه برنامه‌ريزي در خصوص استفاده از سرزمين جهت كاربري‌هاي مختلف و استقرار آن‌ها در حوضه‌هاي مختلف با توجه به ظرفيت توان اكولوژيك و با ديدگاه توسعه پايدار و همسو با طبيعت صورت مي‌پذيرد تا ضمن حفظ كميت و كيفيت محيط‌ زيست نيازهاي مختلف جامعه را نيز در خصوص استفاده از منابع تأمين نمود. لذا جهت نيل به اين هدف لازم است كه با توجه به شرايط و اقليم‌هاي متفاوت كشور مدل‌هاي متناسب با شرايط اكولوژيكي محل مورد ارزيابي تهيه گردد تا به پتانسيل‌هاي واقعي سرزمين جهت استقرار كاربري‌هاي مختلف دست‌يافت. اين پژوهش در سال 93-94 جهت ارزيابي توان اكولوژيكي حوضه آبخيز شهرستان شوشتر با موقعيت طول جغرافيايي 48 درجه و 35 دقيقه تا 49 درجه و 12 دقيقه شرقي و عرض جغرافيايي 31 درجه و 36 دقيقه تا 32 درجه و 26 دقيقه شمالي جهت كاربري آبزي‌پروري با استفاده از روش اصلاح‌شده مخدوم و روش AHP صورت پذيرفت. در ابتدا محدوده حوضه موردمطالعه بر روي نقشه توپوگرافي با مقياس 25000/1 بسته شد و بعد از تعيين مرز محدوده مطالعه‌اي با استفاده از خطوط توپوگرافي، فايل DEM منطقه تهيه گرديد و متعاقباً با استفاده از DEM منطقه نقشه‌هاي موردنياز از قبيل نقشه ارتفاع، شيب، جهت شيب منطقه تهيه شد و در همين راستا نيز با استفاده از مدل كاربري آبزي‌پروري دكتر مخدوم جدول AHP تهيه و در اختيار كارشناسان جهت امتيازدهي قرار داده شد كه پس از جمع‌آوري پرسش‌نامه‌ها و واردسازي به نرم‌افزار Expert choice وزن هر يك از معيارها به‌دست‌آمده و معيارهاي داراي اولويت جهت نقشه سازي مشخص‌شده كه پس از نرمال‌سازي وزن معيارها، نسبت به تلفيق نتايج AHP با GIS اقدام نموده و نقشه‌هاي شيب، جهت شيب، گونه‌هاي گياهي و تراكم گياهي، بافت خاك، ساختمان خاك و... با فرمت رستري تهيه گرديد و درنهايت توان حوضه آبخيزشهرستان شوشتر جهت كاربري آبزي‌پروري در دوطبقه، 99485 هكتار معادل 48 درصد به طبقه مناسب و 107190 هكتار معادل 52 درصد در طبقه نامناسب قرارداد.

Regarding to the situation of the country's biological resources, it is necessary any kind planning regarding the use of the lands for different use and its establishment in the various basins according to t5he ecological capacity and sustainable development while maintaining the quantity and quality of the environment for different needs of society regarding to the use of resources to procure. Therefore, to achieve this goal it is necessary which basis on the terms and conditions of the country's for different climate models, the location of the ecological conditions commensurate with the provision of land to the real potential for the establishment of various uses. The research done in the direction of the ecologic value of Shushtar city basin with 48 ° and 35 minutes longitude location minutes to 49 degrees 34 minutes East latitude and 31 ° 36 ¢ and 32 ° to 26 minutes for Northern Aquaculture user using the method of AHP and modified the original passage of the face. At the first, the range of the studied basin on the map with 1:25000 of the topography was closed .After the determination of the boundary study range using lines of the topography of the region was prepared. subsequently the DEM maps such as height, slope, direction of slope map of the area was developed and then by using AHP model and Dr. Makhdoom aquaculture model to preparation of the table toexperts were given the rating after collecting questionnaires and Expert choice software to define the weight of each criteria achieved and priority of criteria in order to building the specified map after the normalization of weight criteria, compared to the integration of GIS with AHP results of the action and the map slope, direction of slope, plant species and plant density of soil texture, soil structure, and ... format Raster was prepared. At the end it has been found that Shushtar city basin aquaculture user in two floors, 48% of the equivalent class 99485 hectares are suitable and 52% in the equivalent 107,190 HA inappropriate class.