نگاه‌ عارفانۀ سنايي و عطار به تنازع ابليس با عيسي(ع)

Sanaie and Attar Mystic Look to the Struggle of Satan with Jesus

در بررسي آثار ادبي مربوط به موضوع ابليس، متوجّه وجوه گوناگون و جريان‌هاي مختلف در متون صوفيانه به طور عام، و در اشعار عطار و سنايي به طور خاص مي‌شويم؛ حكايت نزاع عيسي(ع) و ابليس ازجمله موضوعات مشترك در آثار اين دو شاعر به شمار مي‌رود كه اگرچه، در اجزاء وكاركردحكايت مذكور تفاوت‌هايي ديده مي‌شود؛ ليكن هر دو شاعردر كل داستان، به دخالت روزمرۀ ابليس در زندگي آدمي معترف‌اند؛ باتوجّه به ديدگاه متناقضي كه درباب آن بيان داشته‌اند، اين پرسش مطرح مي‌گرددكه نگاه سنايي وعطار نسبت به منازعۀ ابليس با عيسي(ع)چگونه بوده است؟درپاسخ بايد گفت، كه ابليس با هر ترفندي ولو خيرخواهانه به انسان نزديك مي‌شود و در قالب پير و مشاور، عيسي(ع) را به تصاحب قطعه سنگي در اقطاع دنيا محكوم مي‌كند. اين پژوهش با شيوۀ تحليلي-توصيفي، به بررسي منازعۀ دو شخصيت ابليس و عيسي(ع) و تصوير شگردهاي ابليس مي‌پردازد.در بررسي آثار ادبي مربوط به موضوع ابليس، متوجّه وجوه گوناگون و جريان‌هاي مختلف در متون صوفيانه به طور عام، و در اشعار عطار و سنايي به طور خاص مي‌شويم؛ حكايت نزاع عيسي(ع) و ابليس ازجمله موضوعات مشترك در آثار اين دو شاعر به شمار مي‌رود كه اگرچه، در اجزاء و كاركردحكايت مذكور تفاوت‌هايي ديده مي‌شود؛ ليكن هر دو شاعردر كل داستان، به دخالت روزمرۀ ابليس در زندگي آدمي معترف‌اند؛ باتوجّه به ديدگاه متناقضي كه درباب آن بيان داشته‌اند، اين پرسش مطرح مي‌گرددكه نگاه سنايي وعطار نسبت به منازعۀ ابليس با عيسي(ع)چگونه بوده است؟درپاسخ بايد گفت، كه ابليس با هر ترفندي ولو خيرخواهانه به انسان نزديك مي‌شود و در قالب پير و مشاور، عيسي(ع) را به تصاحب قطعه سنگي در اقطاع دنيا محكوم مي‌كند. اين پژوهش با شيوۀ تحليلي-توصيفي، به بررسي منازعۀ دو شخصيت ابليس و عيسي(ع) و تصوير شگردهاي ابليس مي‌پردازد.در بررسي آثار ادبي مربوط به موضوع ابليس، متوجّه وجوه گوناگون و جريان‌هاي مختلف در متون صوفيانه به طور عام، و در اشعار عطار و سنايي به طور خاص مي‌شويم؛ حكايت نزاع عيسي(ع) و ابليس ازجمله موضوعات مشترك در آثار اين دو شاعر به شمار مي‌رود كه اگرچه، در اجزاء وكاركردحكايت مذكور تفاوت‌هايي ديده مي‌شود؛ ليكن هر دو شاعردر كل داستان، به دخالت روزمرۀ ابليس در زندگي آدمي معترف‌اند؛ باتوجّه به ديدگاه متناقضي كه درباب آن بيان داشته‌اند، اين پرسش مطرح مي‌گرددكه نگاه سنايي وعطار نسبت به منازعۀ ابليس با عيسي(ع)چگونه بوده است؟درپاسخ بايد گفت، كه ابليس با هر ترفندي ولو خيرخواهانه به انسان نزديك مي‌شود و در قالب پير و مشاور، عيسي(ع) را به تصاحب قطعه سنگي در اقطاع دنيا محكوم مي‌كند. اين پژوهش با شيوۀ تحليلي-توصيفي، به بررسي منازعۀ دو شخصيت ابليس و عيسي(ع) و تصوير شگردهاي ابليس مي‌پردازد.

In the study of literature on the subject of Satan, we understand different aspects and currents in Sufi literature in general, and in the poems of Attar and Sanai, specifically. The conflict between Jesus and the Devil, common theme in the works of these two poets although in the function and element the differences can be seen. Both poets believe in the daily involvement of Satan in human life. Considering the contradictory views that they have expressed about it, here, we can ask a question about the difference between Sanaei and Attar’s view in this struggle. To answer the question we can say: The Devil approaches human being by tricks. For example, as a Leader or consellor he convicts jesus for rubbing a piece of rock in parts of the world. With descriptive and analytic method have analysed Devil tricks.