بررسي آفرينش آدم (ع) در مرصادالعباد و قلندر نامه خطيب فارسي

The Analysis of Adam’s Creation in Mersad al-Ebad and Khatib_Farsi’s Ghalandarnameh

داستان آفرينش آدم و مسائل پيرامون آن در ادب عرفاني بازتاب گسترده­اي دارد. شناخت هدف خلقت و كيفيت پيدايش انسان وجه همت بسياري از شاعران و نويسندگان قرار گرفته است در اين ميان، كلام نجم رازي(573-654) در مرصادالعباد و خطيب فارسي(ق.8) در قلندر نامه، حلاوت ديگري دارد. نجم رازي آفرينش آدم را حكيمانه آغاز مي كند و در خلقت آدم از مراتب نباتي، جمادي و حيواني سخن مي­گويد سپس روايت خود را بر قاعده عشق و محبت خالق و مخلوق بنا مي كند. خطيب فارسي آفرينش آدم را بي مقدمه شروع مي كند و بر وصف عجايب و غرايب تركيب آدم نظر دارد. داستان خلقت انسان و ماجراي سفارت فرشتگان در دعوت از خاك براي تخمير گِل آدم و ناز و كرشمه خاك دراين مورد تا جسارت ابليس و اعتراض فرشتگان به بارگاه خداوندي فصل مشترك سخن نجم رازي و خطيب فارسي است. از اين روي كلام رازي و خطيب در اين باره مورد سنجش و ارزيابي قرار مي گيرد.

The story of Adam’s creation and its relative problems in mystical literature have a vast reflection understanding . The aim of creation and its quality have been the utmost ambition of many poets and writers .Meanwhile Najm al _Din Razi’s discourse in Mersad and khatib’s in Ghalandarnameh have a special sweetness. Razi begins it theosophically and speaks about Vegetative, in organic and animal stages. Then he sets his story on the rule of love between the creator and created. Khatib begins it without any introduction and looks at prodigies in Adam’s compound. The story of human creation, the adventure of angels, mediation in inviting the dust (soul) for clay fermentation , the dust, sogle, the peril, sboldness… are all the common terms of these two authors. In this article we are going to analyse them.