تحليل اقتصادي تعاوني هاي پره در استان مازندران

The Economic Analysis of Pareh-Cooperatives in the Mazandaran Province

درياي خزر يكي از بزرگ­ترين منابع تأمين ماهيان استخواني در ايران مي­ باشد كه اين گروه از ماهيان 45 درصد كل صيد درياي خزر را به خود اختصاص داده است. با توجه به سابقه طولاني صيد پره در سواحل درياي خزر، هدف اصلي مطالعه حاضر تحليل اقتصادي تعاوني­ هاي پره در استان مازندران است. بدين منظور، 110 پرسشنامه در فصل صيد 1392-1393 از 12 تعاوني در سطح استان مازندران تكميل شد و از شاخص­هاي كارايي فني و اقتصادي و بهره­ وري كل عوامل توليد به ­منظور دستيابي اهداف پژوهش استفاده گرديد. در ادامه، علل كاهش ميزان صيد در ساليان اخير از دو منظر كارشناسان سازمان شيلات و صيادان فعال در تعاوني­ها مورد تحليل واقع شد. نتايج محاسبه كارايي گوياي اين است كه تنها 16/7 درصد از تعاوني­هاي مورد مطالعه داراي كارايي فني و اقتصادي كامل مي‌باشند. همچنين، نتايج نشان از بازده افزايشي نسبت به مقياس بيش از 80 درصد تعاوني­هاي صيد دارد. نتايج عوامل مؤثر بر كارايي اقتصادي نيز حاكي از اين است كه متغيرهاي سن و تحصيلات صيادان عضو تعاوني، سابقه و تحصيلات لسمان و ميزان صيد تاثير مثبت و معني‌داري بر كارايي اقتصادي تعاوني­ها داشته، در حالي­كه متغيرهاي تعداد روزهاي طوفاني، تعداد اعضاي تعاوني و شغل دوم اعضاي تعاوني تاثير منفي و معني ­داري بر كارايي تعاوني­هاي مذكور داشته­ اند. نتايج بهره ­وري نشان داد كه تنها دو تعاوني از تعاوني­هاي مورد مطالعه در منطقه، بهره ­ور بوده ­اند. لذا، تمركز سياست‌گزاري در جهت بهبود كارايي و بهره ­وري تعاوني­ها پيشنهاد مي‌گردد.

The Caspian Sea is one of the largest sources of Bony fishes in Iran that these fishes accounted for 45 percent of total fishing in the Caspian Sea. Regarding a long history of Pareh-fishing on the coast of the Caspian Sea, the principle aim of this study was the economic analysis of fishery cooperatives in the Mazandaran province. For this purpose, 110 questionnaires were completed from 12 cooperatives in 2014 fishing season. The technical, allocative and economic efficiencies and total factor productivity index for the selected cooperatives calculated In addition, causes of reduced catches and fishermen and cooperatives’ problems were analyzed from the point of view of experts and fishermen. The efficiency results showed that only 16.7 percent of cooperatives have technical and economic efficiency. More than 80 percent of cooperatives followed increasing returns to scale. According to the results, variable such as fishermen’s age, education level, Fishing Manager’s experience and education, as well as level of fishing have positive and significant effect on economic efficiency significantly while variables like cooperative members, the number of stormy days and fishermen's second job have negative and significant effect on cooperatives’ economic efficiency. The productivity results indicated that only two cooperatives have productivity. Therefore, it should focus on appropriate policies in order to improve efficiency and productivity.