علم كلام در تصوف و بازتاب آن در كشف المحجوب

Theology in Sufism and it's Reflection in kashfal-mahjub

علم كلام به عنوان يكي از علوم اسلامي، بازتاب گسترده ­اي در ميان صوفيه و آثار صوفيه داشته است. صوفيه به منظور حفظ جايگاه خويش در ميان ديگر فرق اسلامي، اثبات موضوع علم خويش، بيان فلسفه احكام و پاسخ گويي به شبهات مخالفان نيازمند علم كلام اند؛ زيرا پاسخ گويي به شبهات مخالفان و پرسش ­هاي مربوط به فلسفه و حكمت احكام از وظايف كلام اسلامي و متكلمان است. هجويري در اثر خويش كشف المحجوب از مناظرات و مجادلات كلامي با سايرافراد و گروه هاي زمان خويش سخن به ميان مي آورد كه در اين مناظرات و مجادلات، از روش هاي علم كلام براي دفاع از عقايد خويش استفاده مي ­كند. علاوه بر آن باب­ هايي از كتاب به شيوه آغاز كلام متكلمان نام گذاري شده است و نيز بخش هايي از كتاب اختصاص به اثبات اصول و عقايد صوفيان به روش متكلمان دارد. در اين مقاله ضمن بيان تعريف جامعي از علم كلام كه مباحث مربوط به تصوف را نيز در بر بگيرد به بيان دلايل و اهداف استفاده صوفيه از علم كلام و روش هاي گوناگون اين علم در كشف المحجوب پرداخته مي شود.

Theology as one of Islamic sciences has reflected among Sufis and in works of Sofia. Sofia need to theology for the mining situation among other factions, proving theirs sciences, stating philosophy of Islamic sentences and answering to doubts of adverse. Because answering to doubts of adverse and questions about philosophy and wisdom of sentences is one of assignments of Islamic theology. Hojviri explains debates and altercations of theology with other persons and factions of his era in his work, kashfal-mahjub. He uses of methods of theology for defending his concepts in these debuts. Also he names parts of work as beginning of state of speakers. and also he allocated parts for proving concepts of Sufis in way speakers. In this article, executive defines of theology that apply subjects about Sofia is stated and Sofia's reasons and goals for using theology and ways of this science in kashfal-mahjub have been explained.