بررسي اسطوره هاروت و ماروت در مثنوي معنوي

The study of Harut and Marut Myth in Masnavi

پس از رحلت نبي مُكرم اسلام و گرايش برخي از علماي اهل كتاب به دين مبين اسلام و نيز رواج اسرائيليات، داستان­ ها و اسطوره­ هايي از منابع يهود و يونان باستان وارد تفاسير مسلمانان و از آنجا وارد كتب ادبي شد كه از جمله اين اساطير مي­توان به اسطورۀ هاروت و ماروت اشاره كرد. نگاه قرآن كريم به اين اسطوره با نگاه تفاسير بسيار متفاوت است، از نگاه قرآني ارسال هاروت و ماروت به زمين براي آموزش سحر به مردم و در امان­ ماندن از ساحران صورت گرفته است ولي متون تفسيري ارسال اين دو فرشته را پاسخي براي اعتراض فرشتگان به آدميان مي­ دانند. مولانا در مثنوي­­ معنوي از تمام اجزاي اين داستان سود جسته است، در ابيات مثنوي، تنوع برداشت از داستان هاروت و ماروت را مشاهده مي كنيم و استفادۀ مولانا از اين داستان چه در بيان و چه در برداشت، كاملاً تحت تأثير قصه هاي موجود است نه قرآن كريم.

After the death of the holy prophet of Islam and the tendency of some scholars having books to Islam and Israelism,stories and legends of Ancient Greece and Jewish sources entered into the interpretations of Muslims and from there into the literary books; these myths included Harut and Marut myth. The look of Quran to this myth is different from the most interpretations;Quran’s view is that Harut and Marut have been sent to the earth for teaching magic to people and being protected against the sorcerers, but the interpretation texts have seen the entrance of these two angles as a response of the angles to humans. Rumi has used all the components of Masnavi story. In Masnavi literature, we are seen the diversity of understandings from Harut and Marut story. Maulana use of this story, whether in speech or in understanding, are wholly affected by existing stories, not the Quran.