شناسايي و تحليل عوامل تاثيرگذار بر آسيب‌پذيري مساكن روستايي (مورد مطالعه: روستاي هوكرد، شهرستان جيرفت)

Identifying and Analyzing the Factors Affecting Vulnerability of Rural Housing (The Case of Hokerd Village, Jiroft County

مسكن روستايي يكي از عوامل مهم در توسعه پايدار به ­شمار مي­ رود كه در مقايسه با سكونتگاه­ هاي انساني در مراكز شهري، همواره در معرض آسيب ­پذيري بيشتري قرار دارد. با توجه به اهميت مساله، هدف اصلي اين تحقيق شناسايي و تحليل عوامل تاثيرگذار بر آسيب ­پذيري مسكن در روستاي هوكرد در شهرستان جيرفت بود. جامعه آماري اين تحقيق را تمامي سرپرستان خانوار ساكن در روستاي هوكرد تشكيل دادند (420=N) كه با توجه به جدول بارتلت و همكاران (2001)، تعداد 180 نفر از آنها با استفاده از روش نمونه­ گيري تصادفي ساده انتخاب شدند. براي گردآوري داده‌ها از پرسشنامه استفاده شد. روايي پرسشنامه با نظر پانلي از كارشناسان و پژوهشگران در زمينه موضوع مورد پژوهش مورد تاييد قرار گرفت. براي تعيين پايايي ابزار تحقيق پيش‌آزمون انجام گرفت كه مقدار آلفاي كرونباخ محاسبه شده براي مقياس اصلي پرسشنامه 0/81 بود. نتايج به­ دست آمده از تحليل عاملي نشان داد كه پنج عامل فني (با واريانس 24/14 درصد)، طبيعي- جغرافيايي (با واريانس 17/19 درصد)، شناختي- نظارتي (با واريانس 14/75 درصد)، اقتصادي (با واريانس 6/67 درصد) و كيفيت مصالح (با واريانس 6/19 درصد)، در مجموع 68/94 درصد از واريانس كل عوامل تاثيرگذار بر آسيب­پذيري مسكن در روستاي هوكرد را تبيين كردند.

Rural housing is an important factor in sustainable development which is always more vulnerable in comparison to human settlements in urban centers. Considering the importance of this issue, the main purpose of this study was to identify and analyze the factors affecting vulnerability of rural housing in Hokerd Village in Jiroft County. The statistical population of the study consisted of all heads of households in the village (N= 420). According to the Bartlett et al. (2001) table, a sample of 180 was selected, using random sampling method. A questionnaire was used to collect the data. The validity of the questionnaire was established by a panel of experts. A pilot study was conducted to establish reliability of the questionnaire. The Cronbach’s alpha coefficient for the main scale of the questionnaire was equal to 0.81. The results of a factor analysis showed that five factors including: technical (with 24.14 % of variance), natural- geographical (with 17.19 % of variance), cognitive- supervisory (with 14.75 % of variance), economic (with 6.67 % of variance) and quality of material (with 6.19 % of variance) explained 68.94 % of total variances of the factors affecting vulnerability of rural housing in the village.