كليدواژه :
جاده‌سازي , كربن آلي , ذخيره‌گاه بادام كوهي , بوم شناختي جاده هاي جنگلي
چكيده فارسي :
احداث جاده هاي جنگلي شرايط خاصي را در حاشيه آنها ايجاد مي كند كه اين شرايط داراي جنبه هاي مثبت و منفي است. اين مطالعه به بررسي جنبه هاي بوم شناختي جاده هاي جنگلي در ذخيره گاه جنگلي بادام كوهي زرين آباد دهلران پرداخته است. بعد از انتخاب مكان مناسب براي نمونه برداري، سه خط نمونه در جهت عمود بر محور جاده و در دو طرف آن پياده شد. در هر خط نمونه چهار قطعه نمونه مربعي شكل (10 ×10 متر) كه به فواصل يك، بيست، هشتاد و دويست متر از جاده قرارگرفته بودند، انتخاب شدند. همچنين فاصله بين خط نمونه ها 90 متر بود. جهت دستيابي به هدف مطالعه، در داخل هر قطعه نمونه متغيرهاي رويشي نظير قطر يقه، ارتفاع و تاج پوشش درختان و همچنين متغيرهاي خاكي نظير هدايت الكتريكي، اسيديته، وزن مخصوص ظاهري، بافت، كربن آلي و نيتروژن خاك ثبت شدند. يافته هاي تحقيق نشان داد كه جاده سازي بر متغير تاج پوشش در فاصله يك متري، بر متغير قطر يقه در فواصل يك و بيست متري و بر متغير ارتفاع نيز در فواصل يك و هشتاد متري از جاده اثر معني دار (p<0.05 ) داشته است. همچنين متغيرهاي كربن آلي و نيتروژن خاك در فاصله يك متري با فواصل بيست، هشتاد و دويست متري از جاده اختلاف معني داري را در سطح اطمينان 95 درصد نشان داده است. به طوري كه بيشترين مقادير اين متغيرها در فاصله بيست متري از جاده مشاهده شد (به ترتيب 68/1%، 21/0% و 28/8). با افزايش فاصله از جاده ميزان هدايت الكتريكي كاهش و اسيديته خاك افزايش يافته بود كه البته اين تغييرات معني دار نبودند. همچنين تاثير جاده سازي بر متغيرهاي ذرات تشكيل دهنده خاك و وزن مخصوص ظاهري خاك نيز بي اثر بوده است. به طور كلي نتايج اين تحقيق اثرات جاده هاي جنگلي بر متغيرهاي رويشي نظير قطر يقه، ارتفاع و تاج پوشش و همچنين متغيرهاي ادافيكي نظير كربن آلي و نيتروژن خاك را مورد تاييد قرار داد.
چكيده لاتين :
Construction of forest roads creates certain conditions in roadside that this situation has
its positive and negative effects. This study was done to evaluate the ecological effects of
forest road in Amygdalusscoparia forest reserve in Dehloran, Zarin Abaad. After selecting a
suitable location for sampling, three transects in the direction perpendicular to the axis of
the road in both sides was selected. Four plots (10×10 m) in each transect which located at
distance of 1, 20, 80 and 200 meters from the road, were selected. The distance between
transects was 90m. In other to achieve the aim of study, in each plot growth variables such
as Collar diameter, Height and Crown of trees as well as Ec, pH, Pb, soil texture, organic
carbon and nitrogen were recorded. The results show that the road construction on the tree
crowns, only at 1 meter, on the collar diameter at 1 and 20 meter and on the height at 1 and
80 meter distance from the road there were a negative significant (p < 0/05) effect. Also,
organic carbon and nitrogen at a distance of one meter from road had a significant (p <
0/05) differences with 20, 80 and 200 meters. However, most of these variables were seen
at a distance of 20 meter (1/68%, 0.21% and 8/28 respectively). Ec was reduced and pH
was increased with increasing distance from the road, but these differences were not
significant. In addition, road construction had not significant effect on the Pb and soil
texture. In general, the results of this study approved the effects of forest roads on growth
variables such as collar diameter, height and crown of trees and also edaphic variables such
as organic carbon and nitrogen.
