انواع ترانه هاي كودكان (مطالعه‌ي موردي: طبقه‌بندي نظم شفاهي كودكان خراسان)

A Classification of Children’s Oral Poetry of Khorasan, Iran

گفتار پيش رو، گزارشي از پژوهشي ميداني است كه به منظور گشودن راهي براي شناخت و بررسي دقيقتر ترانههاي فولكلوريك كودكان صورت گرفته است. پژوهش‌گر پس از گردآوري ترانه‌ها، شعرواره‌ها و درمجموع، تمام متنهاي موزون و منظوم شفاهي رايج در بين كودكان و نيز آنچه والدين براي آنها مي‌خوانند، به تقسيم‌بندي دقيق آنها پرداختهاست. اين تقسيم‌بندي كه براي اولين بار در اين حوزه و در زبان فارسي ارائه شده، اختصاصاً دربارهي متنهاي منظوم فولكلوريك كودكان فارسيزبان خراسان و براساس محتوا وكاربرد آنهاست. كليات اين تقسيمبندي چنين است: 1. متن‌هاي منظوم شفاهي بدون بازي كودكان؛ 1-1 . متن‌هاي منظومي كه بزرگ‌ترها براي كودكان مي‌خوانند؛ 1-2 . متن‌‌هاي منظومي كه كودكان خودشان مي‌خوانند. 2. متن‌هاي منظوم شفاهي در بازي كودكان؛ 2-1. متن‌هاي منظوم يارگيري؛ 2-2. متن‌هاي منظوم بازي؛ 2-3. متن‌هاي منظوم پيرامون بازي. پژوهش حاضر مي‌تواند شيوه‌اي علمي براي تقسيم‌بندي ديگرحوزه‌هاي ادبيات شفاهي كودكان باشد.

Songs، rhythmic and poetic texts which are commonly used by the children living in Khorasan province along with those songs and poems recited to them by their parents (in the realm of oral literature--folklore)، require a thorough and scientific classification. The present study has undertaken to offer such a classification based on the application of each text type. These texts are classified into two groups: oral poetic texts without any games. This group consists of poetic texts that adults read for children and poetics texts read by children themselves. The second group are oral poetic texts used in children’s games which consist of: 1) poetic texts used for selecting teammates; 2) poetic texts used in games; 3) poetic texts about the games. The classification methodology used in this study can be adopted as a model for classifying other aspects of the children’s oral literature.