پديد آورندگان :
عليمرادي، مهتاب دانشگاه يزد - دانشكده منابع طبيعي و كويرشناسي - گروه مرتع و آبخيزداري , اختصاصي، محمدرضا دانشگاه يزد - دانشكده منابع طبيعي و كويرشناسي - گروه مرتع و آبخيزداري , تازه، مهدي دانشگاه اردكان - دانشكده كشاورزي و منابع طبيعي - گروه مرتع و آبخيزداري , كريمي، حاجي دانشگاه ايلام - دانشكده كشاورزي - گروه مرتع و آبخيزداري
كليدواژه :
ايلام , بعد فراكتال , سازندهاي زمين شناسي , شبكه هيدروگرافي
چكيده فارسي :
ويژگي هاي زمين شناسي تأثير بسيار زيادي در ويژگي هاي فيزيكي حوضه و شبكه آبراهه ها دارد. هدف از اين پژوهش تعيين بعد فراكتال شبكه هيدروگرافي و بررسي ارتباط بعد فراكتال با الگوهاي ژئومورفولوژي سازندهاي زمين شناسي و ميزان حساسيت آن ها در حوضه هاي مورد مطالعه است. پس از محاسبه بعد فراكتال و تعيين ميزان حساسيت هر سازند، ارتباط بعد فراكتال با سازندها در حوضه هاي مختلف بررسي شد. نتايج نشان داد بين عدد فراكتال و حساسيت سازندهاي حوضه ها، كه بيانگر ميزان فرسايش و ناهمواري در حوضه است، ارتباط معناداري در سطح 5 درصد و افزايشي وجود دارد؛ به نحوي كه با افزايش حساسيت سنگ شناسي و، به تبع آن، تراكم زهكشي، عدد فراكتال افزايش مي يابد. بيشترين مقدار بُعد فراكتال در حوضه هاي مطالعاتي مربوط به سازند كواترنري ريزدانه معادل 1/65 و كمترين مقدار عددي بُعد فراكتال مربوط به سازند سروك معادل 1/06 است. همچنين، در سازندهايي با حساسيت بيشتر نسبت به سازند هاي مقاوم تغييرات بيشتري در تراكم شبكه هيدروگرافي رخ داده است؛ درنتيجه، تغيير بُعد فراكتال آن ها نيز بيشتر مشاهده مي شود.
چكيده لاتين :
Introduction
Fractal analysis is one of the quantitative modeling of river networks. By determining the fractal dimension of linear structures such as faults, canals, and meandering river paths, it is possible to estimate many features. Fractal of figure is a component with static geometric patterns that illustrates the general pattern of a phenomenon. The initial studies to create quantitative, mathematical, and geometric proper models for river networks were mainly developed by Horton in 1932 and 1945. The study of relationship and comparison between quantitative parameters with fractal geometry goes back to the last two decades.
Study area
The study area is consisted of 12 watersheds including Holeylan, Doyraj, Tangesazbon, Kolm, Nazar Abad, Jezman, Vargach, Chomgez, Chaviz, Siagav, Jafar Abad, and Ema, Ilam Province. Table 1 showed that the formation of study area.
In Table (1), we can see that by increasing the numerical value of resistance degree, the formation sensitivity to erosion is reduced.
In FayzNiya classification (1995) which is based on Rosovski’s classification, the rocks with greater resistance have higher value (max 20) and the rocks with lesser resistance have lower value (min 1). Therefore, resistance to the erosion of the existing formations in the study areas can be ranged from 1 to 9.
Table 1. the details of formations in the study area
