عوامل موثر بر مشاركت سالمندان ايراني در فعاليت‌هاي ورزشي از ديدگاه متخصصان: يك مطالعۀ كيفي

Factors Affecting the Participation of Iranian Elderly People in Sporting Activities from the Perspective of the Experts: A Qualitative Study

زمينه و هدف: سالمندي دوران حساسي از زندگي بشر است و توجه به مسائل و نيازهاي اين دوران يك ضرورت اجتماعي است. از مسائلي كه زندگي سالمندان را تحت‌تأثير قرار مي‌دهد ورزش است. ورزش نقش مهمي در سلامتي بدني و رواني سالمندان دارد. با توجه به اهميت موضوع، هدف اين پژوهش شناسايي عوامل مؤثر بر مشاركت سالمندان ايراني در فعاليت‌هاي ورزشي است. مواد و روش‌ها: اين مطالعه از نوع كيفي بود كه به روش تحليل محتوا انجام گرفت. جامعۀ آماري پژوهش، خبرگان آشنا با موضوع ورزش سالمندي بودند. نمونه‌گيري به روش هدفمند صورت پذيرفت. ابزار جمع‌آوري داده‌ها مصاحبۀ نيمه‌ساختاريافته بود. محقق پس از انجام 14 مصاحبه به اشباع نظري رسيد. براي تجزيه‌ و تحليل داده­ ها از روش تحليل محتواي كيفي استفاده شد. يافته‌ها: با تجزيه‌وتحليل دست‌نوشته‌هاي حاصل از مصاحبه‌ها، تعداد دو درون‌مايۀ اصلي استخراج شد كه شامل عوامل فردي (8 زيرطبقه)، عوامل سازماني (4 زيرطبقه) بود. اين درون‌مايه‌ها در 12 زيرطبقۀ انگيزۀ اجتماعي، انگيزۀ آمادگي جسماني، انگيزۀ پزشكي، انگيزۀ كسب لذت و آرامش، برخورداري از مشوق‌ها، دانش و آگاهي سالمندان، نيازهاي سالمندان، شيوه‌هاي تبليغات، سياست‌هاي سازماني، اماكن و تسهيلات و برنامه‌هاي ورزشي طبقه‌بندي شدند. نتيجه گيري: با توجه به يافته‌هاي پژوهش، به مسئولان پيشنهاد مي‌شود براي برنامه‌ريزي مشاركت سالمندان در فعاليت‌هاي ورزشي، به عوامل فردي و عوامل سازماني هم‌زمان توجه شود تا تأثيرگذاري بيشتري صورت گيرد.

Background and Objective: Aging is a sensitive period of human life and attention to the issues and needs of this era is a social necessity. Exercise is one of the issues that affects the elderly people's lives. Exercise plays an important role in the physical and mental health of elderly people. According to the importance of the subject, the aim of this study is identification of factors affecting the participation of Iranian elderly people in sporting activities. Methods: The statistical population of the study is experts in the field of ageing sports. The sampling was done purposefully. The data collection tool was a semistructured interview. After 14 interviews the researcher reached a theoretical saturation. The collected data, was analyzed using qualitative content analysis method. Results: 2 themes and 12 subthemes were emerged from data analysis that included individual factors (8 subthemes) and organizational factors (four subthemes). These themes were separated into 12 subthemes: social motives, physical fitness motives, medical motives, agent of pleasure and relaxation, receiving incentives, elderly people’s knowledge, needs of elderly people, promotional methods, organizational policies, places and facilities and sports programs. Conclusion: According to research findings, it is suggested to managers that planning for the participation of the elderly people in sporting activities must be considered along with the motivation for participation, individual factors and organizational factors, in order to be more effective.