تاثير آموزش شناختي بر ارتقاء كاركردهاي اجرايي زنان مبتلا به افسردگي پس از زايمان شهر بوشهر

Effect of Cognitive Training on Promotion of Executive Functions in Women with Postpartum Depression in Bushehr City

زمينه و هدف: زنان مبتلا به افسردگي پس از زايمان داراي مشكلاتي در كاركردهاي اجرايي به‌ويژه در مفهوم‌سازي، انعطاف‌پذيري ذهني، آغازگري و طرح‌پذيري، بازداري و حافظۀ شنيداري هستند. اين پژوهش با هدف تعيين تأثير آموزش شناختي بر ارتقاي كاركردهاي اجرايي زنان مبتلا به افسردگي پس از زايمان انجام شد. مواد و روش‌ها: مطالعۀ حاضر نيمه‌تجربي با طرح پيش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه‌هاي آزمايش و كنترل است. جامعۀ پژوهش زنان مبتلا به افسردگي پس از زايمان مراجعه‌كننده به مراكز بهداشتي درماني شهر بوشهر در سال 1396 است. با روش نمونه‌گيري دردسترس 40 نفر انتخاب شدند و به طور تصادفي در دو گروه مساوي قرار گرفتند. گروه آزمايش 10 جلسه 45 دقيقه‌اي با روش‌ شناختي آموزش ديد. گروه‌ها از نظر مفهوم‌سازي، انعطاف‌پذيري ذهني، آغازگري و طرح‌پذيري، بازداري و حافظۀ شنيداري در مراحل پيش‌آزمون و پس‌آزمون ارزيابي شدند و داده‌ها با نرم‌افزار SPSS نسخۀ 19 و با روش تحليل كوواريانس چند متغيري تحليل شدند. يافته‌ها:يافته‌ها نشان داد كه بين گروه‌هاي آزمايش و كنترل در هر پنج كاركرد اجرايي تفاوت معناداري وجود دارد. به عبارت ديگر آموزش شناختي باعث ارتقاي معنادار مفهوم‌سازي، انعطاف‌پذيري ذهني، آغازگري و طرح‌پذيري، بازداري و حافظۀ شنيداري زنان مبتلا به افسردگي پس از زايمان شد (0/001 > P). نتيجه‌گيري: نتايج حاكي از آن است كه آموزش شناختي مي‌تواند ميزان مفهوم‌سازي، انعطاف‌پذيري ذهني، آغازگري و طرح‌پذيري، بازداري و حافظۀ شنيداري زنان مبتلا به افسردگي پس از زايمان را ارتقا بخشد. بنابراين مشاوران و درمانگران مي‌توانند از روش آموزش شناختي براي ارتقاي كاركردهاي اجرايي آنان استفاده كنند.

Background and Objective: Women with postpartum depression have problems in executive functions especially in conceptualization, mental flexibility, initiation and design, inhibition and auditory memory. As a result, this research aimed to determine the effect of cognitive training on promotion of executive functions in women with postpartum depression. Methods: This research was a semi-experimental study with a pre-test and post-test design with an experimental and a control groups. The population of research included all women with postpartum depression that referred to health care centers of bushehr city in 2017 among which 40 persons were selected by available sampling method and randomly assigned to two equal groups. The experimental group took 10 sessions of 45 minutes of cognitive training. Groups were evaluated for conceptualization, mental flexibility, initiation and design, inhibition, auditory memory in pre-test and post-test stages. The data were analyzed using SPSS19 and by multivariate analysis of covariance method. Results: Results showed that there was a significant difference between the experimental and control groups in all five executive functions. In other words cognitive training significantly led to promote the conceptualization, mental flexibility, initiation and design, inhibition and auditory memory of women with postpartum depression (P<0/001). Conclusion: The results indicate that cognitive training can promote the rate of conceptualization, mental flexibility, initiation and design, inhibition, auditory memory of women with postpartum depression. So, counselors and therapists can use cognitive training method to promote the executive functions of mothers with postpartum depression.