تحليل مساله تجرد نفس نباتي از منظر ملاصدرا، ملارجبعلي تبريزي و علامه طباطبايي

the Immateriality of vegetable soul in view of Mulla sadra and Mulla rajab ali and Tabatabaiy

پاسخ ابن سينا در پرسش از تجرد نفس حيواني به اثبات تجرد آن منتهيي نشد؛ ازاين رو عدم تجرد نفس حيواني و به طريق اولي نفس نباتي، در حكمت مشاء مسلّم گرفته شد. صدرالمتألهين عالوه بر اثبات تجرد نفيس انساني به اثبات تجرد نفس حيواني نيز موفق شد، ولي برهان صريح و روشني در اثبات تجرد نفس نباتي اقامه نكرد؛ با اين حال ميتوان از مطاوي كلمات و اصول فلسفه او تجرد نفوس نباتي را دريافت. او تصريح دارد كه نفس، حقيقيت داراي مراتب تشكيكي است و نفس نباتي ضعيف ترين مرتبه از تجرد را داراست. برخي از پيروان حكمت متعاليه، استدلال صريحي در اثبات تجرد نفس نباتي اقامه نكرده و به تأييد ضمني ادعاي ملاصدرا بسنده كرده اند. ملا رجبعلي تبريزي با صراحت و قطعيت از طريق برهان حركت بر تجرد نفس نباتي استدلال كرده است اين مساله در علامه طباطبايي به ابهام مطرح شده، ولي از يك سو با تحليل سخنان او و بياني كه در مسأله شهود دارد و از سوي ديگر با توجه به اينكه او اصول و مباني حكمت متعاليه را پذيرفته و تجرد را داراي مراتبي از شدت و ضعف مي داند، مي توان تجرد نفس نباتي را از بيان ايشان استنباط كرد.

Immateriality of Animal and vegetable soul has been accepted in Peripateticism, but Mulla Sadra succeeded in proving the immateriality of animal soul, But has not established clear proof to prove the immateriality of the soul vegetable . However, it can be understood from the words and principles of his philosophy. He said his words on this subject in a few steps. Mulla rajaballi tabrizy is Peripateticity, rajaballi tabrizy is opposed to Mulla Sadra . He knows The soul in creation is immateriality. He has demonstrated proof of the immateriality of the soul vegetable. in the Alama Tabatabaiy can be found in the references of the immateriality of the soul vegetable. He knows aware of all living organisms. This saying also encompasses plants, On the other hand, he says: the immateriality is degrees. This saying also includes vegetative soul. key words: Immateriality, vegetable of soul, mulla sadra, mulla rajaballi tabrizy, Alama Tabatabaiy