چكيده فارسي :
پژوهش حاضر به بررسي نظام مردم سالاري ديني از ديدگاه امام خميني مي‌پردازد و به دنبال ارائۀ مدل نظري بر اساس فرمايشات و آثار ايشان مي‌باشد. در ابتدا، پس از بيان مسئله، پيشينۀ نظري مردم سالاري و رابطۀ آن با دين اسلام از منظر صاحب‌نظران خارجي و داخلي بررسي شده است. سپس روش‌شناسي اين پژوهش بر مبناي رويكرد نظريه‌پردازي داده بنيان توضيح داده شده و مراحل آن يعني سه مرحلۀ كدگذاري باز، محوري و گزينشي و در نهايت دست‌يابي به مدل نظري بر اساس مقوله‌هاي به دست آمده انجام گرفته است. داده‌كاوي اين تحقيق با استفاده از نرم‌افزار صحيفۀ امام و بررسي كليۀ تأليفات ايشان مي‌باشد. مقوله‌هاي اصلي به دست آمده بر اساس تحليل عبارتاند از: «رهبري ولايي»، «قانون‌گرايي»، «دولت اسلامي»، «حقوق مردم» و «آزادي‌هاي مدني»،«سياست جهاني» و «مصلحت سنجي». مقولۀ مركزي نظام سياسي وظيفه‌گرا و تكليف‌مدار مي‌باشد.
در پايان، لگوي نظري مردمسالاري ديني از منظر امام خميني(ره) بر اساس مقولات فوق ارائه مي‌شود.
چكيده لاتين :
Democracy is one of the most fundamental concepts in the field of political philosophy and Sociology. Islamic civilization shaped new form of democracy based on Quran verses and manner of governance in Medina’ Al-Nabi and accepted equal rights of political participation for men and women. However, this form of democracy has not been continued in Muslim societies.
In contemporary period, especially after Islamic revolution in Iran, many social or political thinkers focused on religious democracy.
Apart from some scholars who reject religious democracy or disagree with current concepts in the political philosophy and social sciences, some other accept this form of democracy. In this paper, after reviewing these scholars, religious democracy from the Imam Khomeini’s perspective is discussed. Regarding methodology, we applied grounded theory (GTM) to find main concepts and theoretical model advocated by Imam Khomeini. Reviewing Imam Khomeini,s writings, especially his Sahife Noor, and using GTM we found the main categories of religious democracy including “Velaee leadership”, “legalism”, Islamic government”, “civil freedoms”, “global politic”, “public rights”, and “distinguishing expediency”. The central category is a “task-oriented” and “obligated” political system”. Finally, based on the above mentioned categories, Imam Khomeini’s theoretical model of religious democracy is presented.
