نظريه‌پردازي مبنايي دلالت‌هاي فرهنگي تنوع پوشش‌هاي زنانه در شهر تهران

مقالة حاضر دلالت‌ها يا معاني فرهنگي حاكم بر انتخاب پوشش‌هاي متنوع زنانه در فضاي شهر تهران تشريح و تحليل كرده است. كدهاي مختلف پوششي زنان، فرايندهاي توليد معاني، استراتژي‌هاي پوششي و پيامدهاي انتخاب انواع پوشش با اتخاذ رويكردي پديدارشناسانه و استقرايي مطابق با روش نظريه‌پردازي مبنايي تحت بررسي قرار گرفت. نتايج تحقيق كه برآمده از نمونه‌گيري نظري و مصاحبه با 35 زن تهراني بود نشان داد پوشش‌ اين زنان نه‌تنها در شكل بلكه در معنا نيز لايه‌ها و سطوح متنوعي دارد و نمي‌‌توان آن را صرفاً در ‌تفكري اصلي كه گفتمان مسلط براي بازتوليد آن مي‌كوشد خلاصه كرد. داده‌ها نشان مي‌‌دهند كه تنوع پوششي در ميان نمونه‌ها از نوعي منطق مذاكره‌اي نشئت مي‌‌گيرد كه مبتني بر نوعي چانه‌زني و بده‌بستان با محيط است.‌ اين زنان ازطريق تغيير كدهاي پوششي خود با فضايي كه وارد آن مي‌‌شوند به گفت‌وگو مي‌‌پردازند و درقبال پوششي كه برمي‌‌گزينند، پاسخي متناسب از محيط دريافت مي‌‌كنند و بدين‌ترتيب خود را به اهداف، انگيزه‌ها و پيامدهاي دل‌خواه نزديك مي‌‌كنند. زنان مي‌‌توانند به‌واسطة تغيير پوشش خود در محيط‌هاي مختلف حضور اجتماعي متفاوتي را رقم بزنند. چنين تغييري نتيجة زندگي در زيست‌جهاني متناقض است و نشان مي‌‌دهد كه زنان در فضاي امروز ‌ايران نه درقالب كليشة سنتي، فرودست و پذيراي بي‌چون‌وچراي ساختارهاي اجتماعي هستند و نه توان ازبين‌بردن آنها را دارند، بلكه هم‌زمان داراي درجاتي از سوژگي و فرودستي‌اند كه به آنها ‌امكان مي‌‌دهد ساختارهاي اجتماعي را نه به‌طور كامل بلكه به‌طور نسبي ناديده بگيرند يا به چانه‌زني با آن بپردازند.