مقايسه ميزان شيوع عفونت‌هاي قابل سرايت با انتقال خون (هپاتيت B،C و HIV) در اهداكنندگان مستمر، با سابقه و بار اول اصفهان از شهريور تا اسفند ماه 1381

A comparison of seroprevalence of blood-borne infections among regular, sporadic, and first-time blood donors in Isfahan

سابقه و هدف مهم‌ترين اقدام سازمان‌ انتقال خون براي تهيه و تامين خون سالم، انتخاب اهداكننده سالم است كه در سال‌هاي اخير بيشتر مورد توجه قرار گرفته است. حذف اهداكنندگان حرفه‌اي و جايگزين كردن و تاكيد بر اهداي خون داوطلبانه و مستمر از جمله اقدامات مهم در اين راستا مي‌باشد. در اين پژوهش ميزان شيوع عفونت‌هاي قابل سرايت با انتقال خون (هپاتيت B ، C و HIV ) در اهداكنندگان مستمر، با سابقه و بار اول اصفهان از شهريور تا اسفند ماه سال 1381 مقايسه شد. مواد وروش‌ها در اين بررسي گذشته‌نگر، اهداكنندگان مستمر (16620، 56/42%)، با سابقه (5742، 19/42%) و بار اول (7096، 24/09%) شهر اصفهان از نظر شيوع عفونت‌هاي قابل سرايت با انتقال خون بررسي شدند. اطلاعات با بررسي رايانه‌اي برنامه اهداكنندگان اصفهان جمع‌آوري و با آزمون آماري كاي دو (Chi-squere) در برنامه SPSS مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. يافته‌ها از بين 16620 اهداكننده مستمر، 0/385 درصد HBsAg مثبت، 0/192 درصد HCVAb واكنش‌دار و همه اهداكنندگان مستمر از نظر HIVAb منفي بودند. از 5742 اهداكننده با سابقه، 958/0 درصد HBsAg مثبت، 0/313درصد HCVAb واكنش‌دار و تنها يك مورد (0/017 درصد) HIVAb واكنش‌دار بودند. در ميان 7096 اهداكننده بار اول، 0/592 درصد HBsAg مثبت و 0/31 درصد HCVAb واكنش‌دار بودند و موردي از HIVAb واكنش‌دار ديده نشد. شيوع عفونت‌هاي قابل سرايت با انتقال خون (هپاتيت B ، C و HIV ) در اهداكنندگان مستمر كمتر از اهداكنندگان با سابقه و بار اول بود به طوري‌كه در مقايسه اهداكنندگان مستمر و بار اول، 0/005= p و در مقايسه اهداكنندگان مستمر و با سابقه 0/000 =p بود. نتيجه گيري اهداي خون مستمر مهم‌ترين راه براي رسيدن به خون سالم است. بنابراين پيگيري اهداكنندگان مستمر، آموزش و حفظ اهداكنندگان بار اول و با سابقه مي‌تواند باعث افزايش ميزان اهداي خون مستمر و در نتيجه افزايش سلامت خون شود.

Background and Objectives In recent years there have been special interest in the donor selection strategies in blood banks in order to provide safer blood supply. Important steps are exclusion of paid and replacement donation and increase in the number of regular donors. In this survey the seroprevalence of blood-borne infections among regular, sporadic (lapsed) and first-time blood donors were compared (from August 2002 to March 2003). Materials and Methods In a retrospective study the prevalence of transfusion transmitted infections was compared among regular, sporadic (lapsed) and first-time blood donors of Isfahan city. The total of 29458 blood donors donated blood during August 2002 to March 2003 in Isfahan; out of this number, 16620 were regular donors (56.42%), 5742 sporadic donors (19.49%), and 7096 first-time donors (24.09%). Data were collected from the computerized data source of Isfahan Blood Transfusion Center and were then compared by the 2 test. Results Out of 16620 regular donors, 64 (0.385%) were HBsAg positive, 32 (0.192%) were HCV-Ab reactive, and all were HIV-Ab negative. Whereas, out of 5742 sporadic donors 55(0.958%) were HBsAg positive, 18 (0.313%) HCV-Ab reactive, and one (0.017%) was HIV-Ab reactive. Out of 7096 first-time blood donors, 42 (0.592%) were HBsAg positive, and 22 (0.31%) HCV-Ab reactive. No HIV-Ab reactive donors were detected. The prevalence of blood-borne infections (hepatitis B, hepatitis C and HIV) was less in regular than sporadic and first-time blood donors. The difference was significant (p=0.000 for regular and sporadic donors and p=0.005 for regular and first-time donors). Conclusions Regular blood donation is one of the important steps in blood safety; hence, retention of regular donors, and awareness-raising and recruitment of sporadic and first-time donors can increase the rate of regular donation leading in turn to higher blood safety.