بررسي شيوع عفونت‌هاي ويروسي قابل انتقال از طريق خون در اهداكنندگان مستمر و غير مستمر اراك 6 ماه اول سال 1383

Prevalence of blood transmitted viral infections in regular and non-regular donors of Arak Blood Center

سابقه و هدف عفونت‌هاي منتقله از راه خون، همواره به‌عنوان يكي از مشكلات مصرف خون و فرآورده‌هاي خوني مطرح بوده‌اند، در اين مطالعه شيوع ويروس‌هاي هپاتيت B ، C و ايدز و عوامل مرتبط با آن در بين اهداكنندگان مستمر و غير مستمر پايگاه اراك طي 6 ماه اول سال 1383 بررسي شده‌است. مواد وروش‌ها مطالعه با طراحي داده‌هاي موجود به‌صورت سرشماري 11615 اهداكننده پايگاه اراك انجام شد. اطلاعات مورد نياز با مراجعه به پرونده اهداكنندگان جمع‌آوري شد. نمونه‌هاي به‌دست‌آمده به تفكيك مستمر و غير مستمر بودن بر حسب خصوصيات دموگرافيك بررسي و نتايج حاصل بر اساس آزمون كاي‌دو (Chi-quare) و دقيق فيشر (Fisher's exact test) و رگرسيون لجستيك با استفاده از نرم‌افزار SPSS تجزيه و تحليل آماري شدند. يافته‌ها 40% از كل اهداكنندگان مستمر و 60% غير مستمر بودند. طبق آزمايش‌هاي تاييدي، شيوع HBV ، HCV و HIV در كل اهداكنندگان 0/68%، 0/2% و 0% بود. در اهداكنندگان مستمر اين مقادير 0/1%، 0/02%، 0% و در اهداكنندگان غير مستمر 1/05%، 0/45% و 0% به دست‌آمد. 1/4% از كل خون‌هاي اهدايي به دليل مثبت شدن يكي از آزمايش‌هاي غربالگري اليزا از چرخه توزيع خارج شدند كه اين ميزان در اهداكنندگان غير مستمر 11 برابر مستمرها بود. در اين مطالعه عفونت‌هاي ويروسي در اهداكنندگان غير مستمر شيوع بيشتري داشت (p<0.0001). اين عفونت‌ها به روش آزمايش‌هاي تاييدي در اهداكنندگان مستمر، در واحد سيار شيوع بيشتري داشت (p<0.0001). در اهداكنندگان غير مستمر فقط در افرادي كه تحصيلات كارشناسي و بيشتر داشتند شيوع عفونت‌ها كمتر بود (p<0.05). نتيجه گيري شيوع عفونت‌هاي ويروسي در اهداكنندگان مستمر بسيار كمتر از اهداكنندگان غير مستمر است. آموزش صحيح اهداكنندگان از نظر بيماري‌هاي ويروسي و شرايط اهداي خون و تفهيم رفتار اهداي خون در جهت تشويق به اهداي مستمر ، راه حل كاهش آلودگي‌هاي ويروسي مي‌باشد.

Background and Objectives Blood transmitted infections have always made problems in the use of blood and blood products. In this study, the prevalence of hepatitis B, C and HIV and relevant factors were evaluated among regular and non-regular donors in Arak Blood Center in the first six months of the year 1383 (2004). Materials and Methods 11615 donors of Arak Blood Transfusion Center were selected. The required data were gathered by reviewing donor forms. Finaly, the subjects divided into regular and non-reguler donors according to demographic properties were compared. Results were analyzed based on Fisher Exact Test and Logistic Regression in spss software. Results 40% of donors were regular and 60% non-regular. According to confirmed tests, prevalence of HBV, HCV and HIV were 0.68% , 0.2% and 0% in blood donors. These fiqures were 0.1%, 0.02% and 0% in regular donors and 0.05%, 0.45% and 0% in non-regular donors respectively. 1.4% of all blood donations were discarded for being positive in Elisa tests; this rate is 111 times higher among non-regular donors. In this study viral infections in non-regular donors had more prevalence (p<0.0001); prevalence of these infections in regular donors was higher among men and lower in employees (p<0.05) as tested by Elisa. The results for both groups of subjects were higher in mobile units (p<0.05). Prevalence of infections was lower among nonregular donors as appeared in confirmed tests in subjects with bachelor degree or higher (p<0.05). Conclusions Prevalence of viral infections among regular donors was much lower than non-regular donors. Proper awareness-raising of donors about viral diseases, criteria for blood donation, appropriate behavior for blood donation in order to promote regular donation are ways to decrease viral infections.