ارزيابي دوام HBsAb بعد از واكسيناسيون در دريافت‌كنندگان مكرر خون و فرآورده‌هاي خوني بيمارستان هاجر شهر كرد، سال 1381

Determination of HBs Ab stability after HBV vaccination in multitransfused patients, Hajar Hospital, Shahrekord, 2003

سابقه و هدف ويروس هپاتيت B يكي از عوامل ايجاد كننده هپاتيت، سيروز كبدي و كارسينوم هپاتوسلولار است كه در حال حاضر تنها راه مطمئن پيشگيري از آن، واكسيناسيون مي‌باشد. با توجه به اين كه يكي از مهم‌ترين راه‌هاي انتقال اين ويروس دريافت خون و فرآورده‌هاي خوني است، دريافت‌كنندگان اين فرآورده‌ها همواره در معرض ابتلا به اين ويروس مي‌باشند. با توجه به اهميت موضوع واكسيناسيون در بيماران دريافت‌كننده فرآورده‌هاي خوني، پژوهشي در مورد ارزيابي سطح و دوام ايمني اين بيماران انجام و موارد نيازمند به تجديد واكسيناسيون مشخص شد. مواد وروش‌ها در اين مطالعه كه از نوع مقطعي بود، 93 بيمار دريافت كننده فرآورده‌هاي خوني شامل 83 بيمار تالاسمي، 5 بيمار هموفيلي و 5 بيمار مبتلا به كم خوني فانكوني به صورت نمونه‌گيري آسان انتخاب و نمونه خون آن‌ها از نظر آنتي‌ژن سطحي هپاتيت HBsAg)B) ، آنتي‌بادي عليه آنتي‌ژن سطحي (HBsAb) و آنتي‌بادي عليه قسمت مركزي (Core) هپاتيت HBcAb)B) مورد آزمايش قرار گرفت. نهايتاً بر اساس تيتر HBsAb بيماران را به سه گروه ايمن، با ايمني نسبي و غير ايمن تقسيم‌بندي شدند و موارد با ايمني نسبي و فاقد ايمني جهت انجام واكسيناسيون مجدد معرفي گرديدند. در بيماراني كه واكسينه شده بودند زمان آخرين تزريق واكسن ثبت شد و ارتباط اين زمان با سطح ايمني بيماران از طريق آزمون كاي‌دو (Chi-square) و با استفاده از نرم افزار SPSS مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. يافته‌ها از بيماران مورد بررسي، 5 بيمار سابقه دريافت واكسن هپاتيت B نداشتند و يا واكسيناسيون ناقص داشتند كه از مطالعه حذف و 88 مورد واكسيناسيون كامل شده بودند كه از اين بيماران 25 بيمار (28/5 درصد) غير ايمن، 11 بيمار(12/5 درصد) ايمن نسبي بودند و 52 نفر(59 درصد) ايمني كامل داشتند. در بيماران واكسينه شده، بين سطح ايمني با مدت زمان سپري شده از آخرين نوبت واكسن ارتباط معني‌داري به دست آمد به اين صورت كه در 82 درصد افراد واكسينه شده با گذشت 5 سال يا كمتر از آخرين نوبت واكسن، ايمني كامل وجود داشت( (p<0.05). در حالي‌كه اين رقم در افراد با سابقه واكسيناسيون بيش از 5 سال به 35/7 درصد رسيده بود. نتيجه گيري با توجه به اين‌كه ابتلا به هپاتيت B در دريافت‌كنندگان فرآورده‌هاي خوني مشكلي به مشكلات بيماران اضافه مي‌نمايد، مشخص شدن وضعيت ايمني اين بيماران و ايمن‌سازي آن‌ها از اهميت خاصي برخوردار بوده و به دليل ارتباط معني‌دار بين گذشت زمان و كاهش سطح آنتي‌بادي محافظ، واكسيناسيون مجدد پس از 5 سال از دريافت آخرين نوبت واكسن در اين افراد توصيه مي‌گردد.

Background and Objectives Hepatitis B virus (HBV) is one of the main causes of hepatitis, cirrhosis and hepatocellular carcinoma, and vaccination by anti-HBs is the only reliable method for its prevention. Since blood transfusion is one of the most important transmission routes of this virus, blood recipients may always be at its exposure. Considering the importance of vaccination in multitransfused patients, we decided to evaluate HBsAb level in them. Materials and Methods In this cross sectional study with simple sampling, 83 patients with major thalassemia, 5 with hemophilia, and 5 with fanconi anemia, having been referred to Hajar Hospital of Shahrekord to receive blood and blood products in the year 2003 were evaluated for their level of HBsAb. The level of HBsAb was measured with Diasorin kit (sensitivity=95%, specificity=98%). Data were statistically analyzed with chi-square test. Results Thirty patients (28.5%) were nonimmune, 11 (12.5%) were partially immune, and 52 (59%) were immune. Eighty eight patients had previous history of hepatitis B vaccination. Out of those who had received the last vaccination within the last 5 years, 82% were immune (p<0.05) and out of those who had it earlier, only 35.7% were immune. Conclusions Besed on the results of this study, determination of immune status in multitransfused patients and their immunization are important and revaccination after a 5-year lapse in patients is recommended.