ارزيابي فرسودگي شغلي و عوامل مرتبط با آن در كاركنان مراكز انتقال خون استان سيستان و بلوچستان

Evaluation of burnout and its related factors in the staff of Sistan and Baluchistan blood centers

سابقه و هدف فرسودگي شغلي موجب كاهش كارآيي، از دست رفتن نيروي انساني و ايجاد عوارض جسماني و رواني مي‌شود. با توجه به نقش كاركنان مراكز انتقال خون به علت داشتن داوطلبان اهداي خون، اين مطالعه با هدف بررسي فرسودگي شغلي كاركنان اين مراكز انجام شد. مواد و روش‌ها در يك مطالعه مقطعي(توصيفي - تحليلي)، 135 نفر از كاركنان انتقال خون استان سيستان و بلوچستان در سال 1396 به صورت سرشماري انتخاب شدند. ابزار جمع‌آوري اطلاعات پرسشنامه استاندارد فرسودگي شغلي ماسلاچ بود. تعداد 108 پرسشنامه تكميل و برگردانده شد. داده‌ها با استفاده از روش‌هاي آماري توصيفي و تحليلي شامل آزمون t مستقل و تحليل واريانس يك طرفه به كمك نرم‌افزار 16 SPSS تحليل گرديدند. يافته‌ها نتايج نشان داد ميزان خستگي عاطفي در مردان(8/93 ± 7/41) كمتر از زنان(10/76± 13/53) است(0/002 =p). در خرده مقياس خستگي عاطفي بين كاركنان رسمي(13/71 ± 14/86) و ساير روش‌هاي استخدامي(7/83 ± 7/55) تفاوت معناداري مشاهده گرديد(0/02=p). هم‌چنين بين ابعاد فرسودگي شغلي و مشخصات جمعيت شناختي از قبيل سن، ميزان تحصيلات، سابقه خدمت، بخش و شهرستان محل خدمت رابطه معنادار يافت نشد. نتيجه گيري نتايج نشان داد مي‌توان با قدرداني بيشتر از كاركنان زن و برگزاري مراسم ويژه بانوان، ايجاد ثبات كاري بيشتر و كمك‌هاي نقدي و غير نقدي جهت كاركنان به ويژه كاركنان ساير روش‌هاي استخدامي و اختصاص بخشي از اعتبارات جهت افزايش سلامت جسماني و رواني كاركنان، نسبت به كاهش فرسودگي شغلي اقدام نمود.

Background and Objectives Burnout reduces efficiency and leads to the loss of manpower and physical and psychological complications. Considering the role of staff in blood centers in regard to voluntary blood donors, this study was conducted to determine the burnout of the staff. Materials and Methods In this cross-sectional study (descriptive-analytical), the study population included 135 blood center staff selected by the census method in Sistan and Balouchestan province in 2017. The data collection tool was Maslach Burnout Questionnaire; 108 questionnaires were completed and returned. Data were analyzed using descriptive and analytical statistical methods including independent t-test and one way ANOVA using SPSS-16 software. Results The results showed that the level of emotional exhaustion (p = 0.002) in men (7.41 ± 8.93) was lower than women (13.35 ± 10.76). In emotional exhaustion subscale (p = 0.002), there was a significant difference between formal employees (14.86 ± 13.71) and other types of employees (7.55 ± 7.83). However, there was not a meaningful relationship between dimensions of burnout and demographic characteristics such as age, educational level, service record, distric and town of work. Conclusions The results of this study showed that it is possible to appreciate more women employees and to hold special ceremonies for women, create more stability and offer cash and non cash benefits for employees, especially non-formal employees and allocate part of the financial credits to increase the physical and mental health ratio of employees to reduce job burnout.