تأثير آموزش براساس تئوري انگيزش محافظت بر رفتارهاي پيشگيري‌كننده از ابتلا به آنفلوانزاي نوع A، در دانش‌آموزان دبيرستاني شهر قم

Effect of Education Based on the Protection Motivation Theory on Preventive Behaviors of Influenza A among High School Students in Qom City, (Iran)

زمينه و هدف: آنفلوانزا، يك بيماري ويروسي حاد دستگاه تنفسي است كه با توجه به اهميت رفتارهاي پيشگيري‌كننده از ابتلا به اين بيماري، مطالعه حاضر با هدف تعيين تأثير آموزش براساس تئوري انگيزش محافظت بر رفتارهاي پيشگيري‌كننده از ابتلا به آنفلوانزاي نوع A در دانش‌آموزان شهر قم صورت گرفت. روش بررسي: اين مطالعه مداخله‌اي بر روي 200 دانش‌آموز پسر پايه دهم در شهر قم انجام شد. نمونه‌ها به‌صورت تصادفي در دو گروه مداخله و كنترل (هركدام 100 نفر) قرار گرفتند. پرسشنامه‌هاي مربوطه پيش از مداخله آموزشي و سه ماه بعدازآن توسط گروه آزمون و كنترل تكميل گرديد. مداخله آموزشي شامل: 2 جلسه آموزشي 90 دقيقه‌اي بود كه براي گروه آزمون اجرا شد. داده‌ها با استفاده از آزمون‌هاي تي مستقل، تي زوجي و تحليل كوواريانس تجزيه‌وتحليل شدند. يافته‌ها: در اين مطالعه، بين دو گروه آزمون و كنترل قبل از مداخله آموزشي، تفاوت معني‌داري در متغيرهاي دموگرافيك، همچنين سازه‌هاي تئوري انگيزش محافظت مشاهده نشد (0/05>p). همچنين بعد از مداخله آموزشي، تفاوت معني‌داري در ميانگين نمرات شدت درك‌شده، خودكارآمدي، پاداش، انگيزش محافظت و رفتار در گروه آزمون نسبت به گروه كنترل ديده شد (0/05>p)؛ ولي در ميانگين نمرات حساسيت درك‌شده،كارآمدي پاسخ درك‌شده، هزينه پاسخ و ترس بين دو گروه، تفاوت معني‌داري مشاهده نشد (0/05>p). نتيجه‌گيري: تئوري انگيزش محافظت مي‌تواند در بروز رفتارهاي پيشگيري‌كننده از ابتلا به آنفلوانزا مؤثر باشد؛ بنابراين با توجه به تعداد محدود مطالعات در اين خصوص، به‌نظر مي‌رسد انجام تحقيقات بيشتر در اين زمينه ضروري است.

Background and Objectives: Influenza is an acute viral respiratory disease. Given the importance of influenza preventive behaviors, the present study aimed at determining the effect of education based on preventive behaviors of Influenza A among the students in Qom city. Methods: This interventional study was conducted on 200 tenth-grade male students in Qom city. The samples were assigned to two groups of intervention and control (each 100 subjects). The related questionnaires were completed by both intervention and control groups before and three months after the intervention. Training intervention consisted of two 90-minute sessions, which was performed for the intervention group. Data were analyzed using independent t-test, paired t-test, and covariance analysis. Results: In this study, no significant difference was observed between intervention and control groups before the training intervention in terms of demographic variables as well as the components of the protection motivation theory (p>0.05). After the training intervention, a significant difference was observed in the mean scores of perceived severity, self-efficacy, reward, protection motivation, and behavior in the intervention group, as compared to the control group (p<0.05). However, there was no significant difference between the two groups in terms of the mean scores of perceived sensitivity, perceived efficacy of response, response cost, and fear (p>0.05). Conclusion: The protection motivation theory can be effective in inducing influenza preventive behaviors. Thus, given the limited studies in this field, it seems necessary to conduct further studies in this area.